ABD’nin 27 eyaletini saran devasa atmosfer kubbesi (heat dome), Türkiye’nin 3 katı büyüklükteki bu alanda yaşayan 150 milyon Amerikalıya cehennemden günler yaşatıyor.
Amerika Bülteni – Özel
21 Temmuz 2011, Perşembe
Amerika Birleşik Devletlerinin yarısından fazlası, uzun süredir görülmemiş anormal bir sıcak hava dalgasının etkisi altında. Texas’tan Minnesota’ya kadar birçok eyalette yerleşim birimleri art arda sıcak hava rekoru kırıyor. Birçok yerde aşırı sıcaklar sebebiyle aşırı kullanılan klimalar nedeniyle enerji nakil hatlarında arızlar ve elektirk kesintileri yaşanıyor. Sıcak hava dalgasının yayıldığı alanın büyüklüğü yaklaşık 2,5 milyon kilometrekare. Yani Türkiye’nin nerdeyse 3 katı bir alan.
150 milyona yakın Amerikalı günlerdir Fahrenheit olarak 3 rakamlı dereceler yaşıyor. Uzmanlar, ‘’heat dome (ateş kubbesi)’’ adını verdikleri bu öldürücü sıcak hava dalgasının etkisini Pazar gününe kadar sürdüreceği uyarısında bulunuyor.
Sokaktaki Amerikalıdan uzmanlara kadar herkes bu kadar geniş alana ve zamana yayılmış sıcak hava dalgasının nedenleri konuşuyor. İşte 2011 Sıcak Hava Dalgası hakkında kısa bir klavuz:
Ne kadar kötü bir hava dalgası bu?
‘’Uzun zamandır gördüklerimizin en kötüsü’’ diyor Washington Post yazarı Andrew Freedman. Sadece 16 Temmuz günü ABD çapında tam 969 termometre rekoru ya kırıldı ya da egale edildi. Buna 12 yerdeki ‘tüm zamanların rekor’ları da dahil. Bu rekorların en çok görüldüğü eyaletler ise Arkansas, Kansas, ve Oklahoma. Ülke genelinde şu ana kadar 22 kişi aşırı sıcaklardan öldü.
Nedir bu ‘sıcak kubbe’?
Uzmanlar oldukça büyük oranda sıcak havanın ve nemin, ‘’heat dome’’ dedikleri hava sisteminin altında sıkışması nedeniyle bu havanın oluştuğunu belirtiyor. Bu kubbe sistem, atmosferin üst tabakasında yüksek basınç sistemi oluştuğunda meydana geliyor. Altındaki havayı aşağıya itiyor. Çünkü daha ağır. Bu da atmosferin aşağı tabakasında yüksek sıcak ve neme neden oluyor.
ABD’nin orta eyaletleri mi kubbenin altında?
Hayır, kubbe Doğu yakasına ulaştı ve önümüzdeki birkaç gün daha ABD’nin doğu yakasını etkisi altına alacak. Yani başta New York olmak üzere doğu yakası şehirleri, Pazar gününe kadar çok daha sıcak günler yaşayacak.
Bu kubbeye, küresel iklim değişiklikleri mi neden oluyor?
Belki. Ancak henüz bu konuda somut bir delil yok. Ancak iklim uzmanları sera gazları Atmosfere bu yoğunlukta salınımı yapıldıkça , bu derece ekstrim yazların daha çok yaşanacağı uyarısında bulunuyor.