AMERİKA BÜLTENİ (15 Mart 2012)
ABD’nin Karayip denizindeki bağlı bölgelerinden olan Porto Riko, 51. Eyalet mi olacağına yoksa ABD’den tamamen bağımsız mı olacağına bu yaz referandumla karar verecek. Bu önemli referandum, ABD iç politika gündeminde de gittikçe artan oranda kendine yer buluyor.
Son olarak Cumhuriyetçi Partili başkan aday adayı Rick Santorum’un, İspanyolca konuşulan Porto Riko’nun 51’nci eyalet statüsünü, ‘İngilizcenin birincil dil olması halinde’ destekleyeceğini söylemesiyle tartışma büyüdü.
Porto Riko’da, 12 Ağustos günü yapılacak ilk referandumda, ada ülkesinin statüsünde değişiklik hakkında referanduma gidilip gidilmemesi halk oyuna sunulacak. Halkın çoğunluğunun referandumdan yana oy kullanması halinde 6 Kasım günü, Porto Rikolular, mevcut ‘commonwealth’ statüsünün devamı, tam bağımsızlık ya da 51’nci eyalet olma seçeneklerinden biri lehine oy kullanacak.
Ada ülkesi, İspanyol – Amerikan savaşından sonra 1898’den beri ABD’ye bağlı bölge statüsünde. 1917’de ada halkına ABD vatandaşlığı verildi ve 1952’de de ‘commonwealth’ statüsü tesis edildi. Günümüzde Porto Rikolular, ABD başkanlık seçiminde aday olmak ve oy kullanmak dışında ABD vatandaşlarının tüm haklarına sahipler. Porto Rikoluların, ABD Temsilciler Meclisine seçtiği delegelerin Kongre’de oy hakkı bulunmuyor. Ancak ada sakinleri, Cumhuriyetçi ve Demokrat parti önseçimlerinde oy kullanabiliyor.
Son referandumda, ‘yukarıdakilerin hiçbiri’ seçeneği yüzde 50 oy alırken, eyalet olma seçeneğine yüzde 46,6 ve tam bağımsızlığa yüzde 2,5 oy çıkmıştı.
Porto Rikolular, 51’nci eyalet olmak isterse, bu karar ancak ABD Kongresinde onaylandıktan sonra geçerli olabilecek.