Skip to content
Menu

İşte CIA Başkanlığı adayları: Obama’nın tercihi yeni dönemin ipuçlarını taşıyacak

Üst soldan: Morell, Brennan, Harman
Alt soldan: Vickers, Lugar, Reed

AMERİKA BÜLTENİ (25 Kasım 2012)

ABD Başkanı Barack Obama, ABD başkanlığına, CIA’nin işleri hakkında dramatik bir değişimle başlamıştı. 2009 yılında başkanlığı başladığının ikinci gününde yayınladığı yönetmelikle, CIA’nin gizli hapishanelerini ve ‘sert sorgu yönetemleri’ni yasaklamıştı. Başkanlığının ikinci döneminin başlamasına az bir süre kala yine CIA konusunda önemli bir kararla karşı karşıya. Seks skandalı sonrası emekli orgeneral David Petraeus’un istifasının ardından boşalan CIA başkanlığına yeni bir isim atayacak. Siyasi analistler, Obama’nın şu anda adı öne çıkan adaylar arasından yapacağı seçimin, hem başkanlığının ikinci dönemi hem de CIA’nin mevcut ‘insansız hava araçları ile terörst öldürme’ stratejisini sürdürüp sürdürmeyceğinin ipuçlarını taşıyacağına işaret ediyor.

Halen Beyaz Saray’ın Terörle Mücadele Danışmanı olan 57 yaşındaki John O. Brennan, pozisyonunun en güçlü adayı olarak görülüyor. Son aylarda medyaya yansıya haberlerde Brennan’ın, yönetim içi istişarelerde, istihbarat örgütünün ‘öldürmeye çok fazla odaklandığı’ eleştirilerini dile getirdiği belirtilmişti. Geçmişte 30 yıla yakın CIA’nin dünyadaki değişik istasyonlarında görev yapan Brennan, son 4 yılda insansız hava araçlarıyla terörist avı stratejisinin işleyişinden sorumlu oldu. Başlattığı ve işlettiği stratejinin şimdi çok ileri gittiğini düşünüyor.

Petraeus’tan sonra vekaleten CIA’yı yönetmekte olan 54 yaşındaki Michael J. Morell de bir başka aday. Morell’in atanması mevcut stratejide bir değişiklik olmayacağı, değişimin çok da beklenmemesi gerektiği anlamına gelecek. Ancak bazı analistler ise Kıdemli bir istihbarat analisti olan Morell’in CIA’nin eskiden doluğu gibi ‘istihbarat toplama ve analiz yoğunluklu yapıda’ olması gerektiğine inandığını vurguluyor.

Halen Pentagon’da istihbarattan sorumlu Savunma Bakan yardımcısı olarak görevli 59 yaşındaki Michael G. Vickers da bir diğer aday. 1980’li yıllarda Afgan Mücahitlerin silahlandırılmasını sağlayan Siklon Operasyo’nun en kilit isimlerinden biri olan Vickers, CIA’nin paramiliter fonksiyonlarının artırılmasının en önemli savunucularından biri. Özel Operasyonlar Birliği ile CIA arasındaki işbirliği ve ortak çalışmaların derinleştirilmesi gerektiğini savunan Vickers başkanlığında bir CIA çok daha operasyonel ve agresif bir strateji izleyecek. Obama’nın seçeceği ismi onaylayacak Senato’da ise ‘değişim’ arzusu ön planda. Birçok Senatör, ‘paramiliter operasyon – istihbarat toplama ve analiz fonksiyonlarını’ dengeleyen bir sistem arzu ediyor.

İstihbaratın patronu bir kadın da olabilir

CIA başkanlığına adı geçenler arasında bir kadın da var. Temsilciler Meclisi istihbarat komitesinin kıdemli üyelerinden California milletvekili Jane Harman da CIA başkanlığının potansiyel adaylarından biri olarak anılıyor. Ulusal güvenlik politikaları konusunda ılımlı yaklaşımı olan Harman’ın Irak Savaşı sürecinde Bush yönetimine verdiği destek, Demokrat Partinin liberal tabanında popülaritesini düşürmüştü.

Öte yandan Rhode Island eski senatörü Jack Reed’in de Obama tarafından bu göreve aday gösterilebileceği belirtiliyor. Bazı analistler ise Reed’i yeni dönemin potansiyel Savunma Bakanları arasında görüyor. Obama’nın Ulusal Güvenlik Danışmanı Tom Donilon da CIA başkanlığının potansiyel adayları arasında. Ancak, halen Beyaz Saray’ın bütün uluslararası güvenlik politikalarını şekillendiren pozisyondan CIA başkanlığına geçmek, Donilon açısından tenzil-i rütbe olacak.

Cumhuriyetçi Parti ile işirliğini artırmak isteyen ve ülkedeki kamplaşmayı yumuşatmak isteyen Obama’nın bu çerçevede bir eski Cumhuriyetçi’yi de bu pozisyona atayabileceği de dile getiriliyor. Bu noktada en önemli isim ise bu yıl senatör adaylığını Çay Partili tutucu kanada kaptıran Indiana eski senatörü RichardDick’ Lugar’ın adı öne çıkıyor. İki defa Senato’nun dış ilişkiler komitesinin başkanlığını da yapan tecrübeli isim, Obama ile de yakın ilişkileriyle de biliniyor.