AMERİKA BÜLTENİ (18 Ocak 2013)
ABD yasalarına göre ‘tam yetişkinlik’ yaşı 21. Bu sebeple 21 yaşından gün almamış olanlara alkol satılamaz ve barlar, gece kulübü gibi alkollü içki mekanlarına girmeleri de yasak. Peki 21 yaş neye göre belirlendi? İşte 21 yaş sınırı hakkında merak ettiklerinizin cevabı:
21 yaş sınırının yasal dayanağı
Bu konudaki nihai düzenleme, 1984 tarihli Ulusal Minumum Alkol Yaşı Yasası(National Minimum Drinking Age Act). Bu yasa temel olarak eyalet yönetimlerine, ‘Ya alkolde minumum 21 yaş’ı kabul edersiniz ya da federal otoyol fonundan pay alamazsınız’ demektedir. Aslında bu yasa, 21 yaşından küçüklerin alkol tüketmesini yasaklamıyor. Sadece eyaletlerden 21 yaşın altındakilere alkol satışını ve alkolün 21 yaşın altındakilerin görebileceği kamusal alanlara çıkarılmamasının sağlanmasını istiyor. Dini ayinlerdeki alkol tüketimi ile veli, ebeveyn ile katılan yemeklerde alkol servisi gibi istisnaları da var.
21 yaş nasıl belirlendi?
Sanıldığı gibi üniversiteden mezun olma yaşı temel alınmış değil. Yasağın temeli, İngiliz Örfi Hukukuna (English common law) kadar gidiyor. İngiliz teamüllerinde 21 yaş, diğer avantajları yanında oy kullanabilme ve şövalyeliğe girebilme yaşıydı aynı zamanda. Amerikalı kanun yapıcı da, ‘Şövalye olamıyorsan içki de içemezsin’ mantığına dayanmış.
20’nci yüzyılın bir bölümünde minumum yaş 18’di
Bunun asıl sorumlusu Franklin Roosevelt. Başkan FDR, İkinci Dünya Savaşı’nda askere gitme yaşını 21’den 18’e düşürdü. Vietnam Savaşı sırasında da yeniden askere alma yaşı 18’e düşürülünce, ‘’Bir insan savaşabileceği yaşta neden oy kullanamıyor?’’ sorusu yükseldi. Bunun üzerine oy verme yaşını 18’e indiren Anayasa Değişikliği (26th Amendment) yapıldı. Eyaletler, oy veren içebilir de mantığı ile alkol minumum yaşını da 18’e çekmeye başladı. Ancak bundan sonra 18 – 20 yaş arası gençlerin karıştığı trafik kazalarındaki ölümlerde patlama yaşanması üzerine tartışma yeniden başladı. Mothers Against Drunk Driving (Alkollü Araç Kullanmaya Karşı Anneler) grubunun başlattığı kampanya sonucunda harekete geçen Kongre, 18 yaşından küçüklere alkol satışını yasaklayan 1984 tarihli yasayı geçirdi ve Başkan Reagan imzalayarak yürürlüğe soktu. MADD’ın ‘Why 21’ adlı web sitesine göre bu yasa, yılda 900 gencin hayatını kurtarıyor.
Reis beyin bölgesinde ‘ateş suyu’ serbest mi?
ABD genelinde eyaletler 21 yaş limitine uyulmasına rağmen Louisiana eyaleti yasasındaki bir boşluk bir dönem bu eyaleti hızlı gençler için vahaya dönüştürdü. Louisiana yasaları, 21 yaşından küçüklerin alkol satın almasının yasak olduğunu yazıyordu. Ancak 21 yaştan küçüklere alkol satmanın yasak olduğuna dair bir ibare yoktu. 1995 yılında yasadaki bu boşluğa beton döküldü ve kapatıldı.
Bir diğer istisna ise Indian Reservation denilen Kızılderili yaşam bölgeleri. Bu topraklar ABD yasaları gereği iç işlerinde federal ya da eyalet yasalarıyla bağlı değil. Dolayısıyla federal 21 yaş sınırı da onlar için geçerli değil. Ancak hemen en yakın Kızılderili rezervasyonunu aramaya kalkmasın kimse. Çünkü bugüne kadar en az 200 Kızılderili kabilesi meclislerinde, kendi topraklarında 21 yaşın altındakilere içki satışını yasaklayan kanunlar geçirmiş durumda.