Skip to content
Menu

ABD’de dengeleri değiştirebilecek ölüm

chapman.0830 - 08/29/05 - A Supreme Court headed by Supreme Court Justice Antonin Scalia has questions for Chapman University Law School professor John Eastman as he and California Attorney General Bill Lockyer argue the 1905 ''Lochner v. State of New York'' case during a re-enactment Monday afternoon at Chapman University. (Credit: Mark Avery/Orange County Register/ZUMA Press)

AMERİKA BÜLTENİ (13 Şubat 2016)

ABD, anayasanın uygulanmasının garantörü olan ABD Yüksek Mahkemesinin 9 üyesinden Antonin Scalia’nın ölümünün şokunu yaşıyor. Mahkemenin en muhafazakar üyelerinden biri olan Scalia’nın ölümü, görev süresince mahkemeye iki üye atama şansı yakalayan Obama’ya çok az başkanın sahip olduğu şekilde üçüncü bir üye daha atama şansı verdi. Ancak Obama’nın daha önce atadığı iki kadın üye de, ‘liberal kanattan’ emekli olan yargıçların yerine atandıkları için mahkemede dengeler değişmemişti.

Obama, görev süresinin bitmesine artık aylar kala bir muhafazakar yargıçtan boşalan koltuğa atama yapma fırsatı yakaladı. Ancak Cumhuriyetçiler ise şimdiden, başkanlık seçim yılında böyle bir atamanın yapılmasına itiraz etmeye başladılar. Senato’daki bazı Cumhuriyetçi liderler, Obama’nın, Yüksek Mahkeme üyesinin kim olacağına yeni seçilecek ABD başkanının karar vermesi gerektiğini iddia ederek tartışmanın fitilini ateşlediler. Bu da önümüzdeki haftalarda bu konuda çok büyük tartışmalar yaşananacağının habercisi.

Yüksek Mahkeme üyeliğine ABD başkanı aday gösteriyor ve bu adayın üye olabilmesi için Senato’da salt çoğunluğun onayı gerekiyor. Senatonun onayladığı üye, kendi isteğiyle ayrılmazsa ölünceye kadar görevde kalıyor. Atamanın, ABD’nin önümüzdeki onlarca yılına da etki edecek olmasının, Yüksek Mahkeme’yi, ABD başkanlık önseçimleri ile genel seçimlerin en ana gündem maddelerinden biri haline getirmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Yüksek Mahkeme tarihinin en muhafazakar üyelerinden biri olarak nitelendirilen 79 yaşındaki Antonin Scalia’nın kesin ölüm nedeni ise henüz açıklanmadı. Ancak bazı haber kaynakları yargıcın, Texas’ta haftasonu tatilinde avlanırken doğal nedenlerden öldüğünü belirtiyor. Ronald Reagan tarafından 1986 yılında mahkemeye üye atanan Scalia, mahkemedeki muhafazakar kanadın entelektüel lideri olarak görülüyordu.

ABD Yüksek Mahekemesinin mevcut tablosunda Scalia ile beraber muhafazakar ve liberal eğilimli yargıçlar arasında 4-4 eşitlik vardı. Reagan tarafından atanan diğer üye Anthony Kennedy de muhafazakar kanattan görülse de ‘gay evliliği izninde’ olduğu gibi zaman zaman liberal kanatla birlikte oy kullanması nedeniyle mahkemenin en kilit üyesi konumunda. Bush tarafından mahkeme başkanlığına atanan John Roberts’ın da son yıllarda bazı davalarda liberal kanatla beraber oy kullanması, aşırı muhafazakar çevrelerde ona karşı da bir tepki oluşmasına neden olmuştu.

Yüksek Mahkemenin bu yıl gündeminde, kürtajdan, başkanın göçmenlik konusunda başkanlık kararnamesi çıkarma yetkisine kadar birçok önemli karar bulunuyor.

İLGİLİ:

Amerikan sisteminin temelindeki 9 kişi