AMERİKA BÜLTENİ (13 Temmuz 2017)
Follow @amerikabulteni
Sovyet güvenlik güçleri, 17 Eylül 1982 günü 28 yaşındaki genç şair ve insan hakları aktivisti Irina Ratuşinskaya’yı, ‘’şiirleriyle Sovyet rejimini zayıflatmaya çalışmak ve ajitasyon’’ suçlamasıyla tutukladı. Genç şair ve insan hakları aktivisti, 6 ay boyunca KGB’nin Kiev istasyonunda zorlu bir sorgulamadan geçirildikten sonra çıkarıldığı mahkemede, ‘’devlete karşı yıkıcı faaliyetlerden’’ dolayı 7 yıl çalışma kampı cezasına ve müteakiben 5 yıl ülke içi sürgün cezasına çarptırıldı. 1983 Nisan ayında cezasını çekmek üzere bugünkü Moldova sınırları içinde bulunan ve devlete karşı en ağır suç işleyenlerin kapatıldığı Baraşevo Çalışma Kampına gönderildi. Gulag çalışma kampında, Rus işçiler için iş eldiveni üretiminde çalıştırıldı.
Irina Ratuşinskaya, Brejnev döneminde çalışma kampı cezası verilen son politik mahkûmlardan biri oldu. Gorbaçov döneminde salıverilen ilk mahkum oldu. Gorbaçov, 9 Ekim 1986 günü İzlanda’da Ronald Reagan ile yapacağı tarihi zirve için yola çıkmadan hemen önce şair Ratuşinskaya’yı Gulag kampından salıverdi. Ratuşinskaya, salıverildikten sonra Sovyetlerden ayrıldı. 1987 yılında Politbüro kararı ile Sovyet vatandaşlığı iptal edildi. 1998 yılına kadar İngiltere’de yaşayan şair, 1998 yılında yeniden Rusya’ya davet edildi ve Rusya vatandaşlığı iade edildi.
5 Temmuz 2017 günü kanserden ölünceye kadar da Moskova’da, kendisi gibi insan hakları aktivisti olan eşi Igor Geraşçenko ve iki oğluyla birlikte yaşadı.
Ratuşinskaya’nın 3 yıl süren çalışma kampı günlerinden geriye, çoğu özgürlük ve sevgi temalı 250 şiirin yanı sıra anılarını içeren ‘Gri Umudun Rengidir’ adlı anı kitabı kaldı.
Hapishane günlerinde yazdığı bir şiirinde umudunu ve iyimserliğini şu şekilde dile getirecekti:
Olsun, yine de yaşayacağız
Ruhumuzun götürdüğü yere kadar.
Kimseden ekmek dilenmeyeceğiz.
Burada köpek bulmak imkansız olduğu için
Arkadaş olarak bir evcil fare edineceğim.
Ben ve o,
parmaklıkların arkasında
bir vatan yaratacağız…
Ne kedilerin ne de çalışma kamplarının olmadığı…
***
AMERİKA BÜLTENİ’ni Twitter’dan takip edebilirsiniz