AMERİKA BÜLTENİ (5 Mart 2018)
Uluslararası Şeffaflık Örgütünün önceki hafta açıklanan 2017 Yolsuzluk Algısı Endeksine göre Yeni Zelanda, dünyanın en az yolsuzluk yaşanan ülkesi. Transparency International endeksinin hazırlanmasında ülkeler kamu sektöründeki yolsuzluğun yaygınlığına göre 0’dan 100’e kadar puanlandırılıyor. 0 puan en yolsuz ülke anlamına gelirken 100 puan ise yolsuzluktan tamamen arınmış bir kamusal sektör anlamına geliyor.
Ancak zirvede olmak, Yeni Zelanda kamuoyu ve medyasının ‘’89 puan ne anlama geliyor’’ diye sorgulamasına da engel olmadı. Ülke medyası, Uluslararası Şeffaflık Örgütünün, Yeni Zelanda’yı ‘yolsuzluğun hiç olmadığı bir ülke’ olarak değil, ‘diğer ülkelere göre yolsuzluğun en az olduğu ülke’ olarak ilan ettiğine dikkat çekilirken, hükümetin kutlama rehavetine düşmeyerek, 11 puanı götüren sorunların yok edilmesine odaklanması gerektiği vurgulanıyor. NZ Herald gazetesinde yer alan bir yorumda da, yolsuzluğun tamamen yok edilebilir bir şey olmadığı ve her fırsatını bulduğunda kolayca büyüyecek bir tehdit olduğu belirtilerek, dolayısıyla buna karşı mücadelenin de az veya çok olduğuna bakılmaksızın aynı ciddiyetle sürekli devam ettirilmesi gerektiği kaydedildi.
Yeni Zelanda’da kamu bilgi ve hizmetlerinin vatandaşlarca kolayca denetlenebilir olmasından sorumlu Açık Devlet Bakanı Clare Curran da bu yorumlara katılarak, Yeni Zelanda’nın kamu hizmetlerinin yolsuzluklardan uzak olmakta yüksek standartlara sahip olduğunu görmenin memnuniyet verici olduğunu ancak sonucun aynı zamanda hala yapılacak işler olduğu anlamına geldiğini söyledi:
‘’Bu sonuç, ülke çoğunluğunun katkı yaptığı büyük başarıyı kolayca eritebilecek davranış ve hareketlerden tamamen bağışık olmadığımızı da gösteriyor. Dolayısıyla bu sonuçtan tatmin olmak büyük hata olur’’.
Curran, hükümetin bu çerçevede, kamuda şeffaflığı daha da artıracak, halka ve medyaya her türlü kamu bilgisine erişimi daha da kolaylaştıracak bir dizi yeni çalışma yapılacağını da kaydetti.
Ülkenin Ombudsmanı Peter Boshier’ın bu çerçevede önceliği ise devlet içinde tanık olduğu yolsuzluk, yasadışılık ve usülsüzlükleri, kamuoyuna veya medyaya sızdıran ve ‘whistleblower (ıslıkçı)’ diye anılan kişilere yönelik yasal korumaların artırılması.
Devlet Ombudsmanı Boshier, Radio New Zeland’a yaptığı açıklamada, ‘’Kamuoyunu suistimallerden haberdar etmek isteyenler, yani uyarı ıslığını çalmak isteyenler, bugün sahip olduklarındandan çok daha güçlü yasal koruma ve çok daha iyi teşvik ödüllerine sahip olmalı’’ dedi. Boshier, hala bir çok kamu görevlisinin, hoş olmayan şeylerle yüzleşebileceği korkusuyla, tanık olduğu suistimalleri ifşa etmekten çekindiğini kaydetti.
Yeni Zelanda, TI Yolsuzluk Endeksinin son 6 yılının 5’inde ilk sırada yer aldı. Yeni Zelanda’yı takip eden ilk 10 içinde ise bütün İskandinav ülkelerinin yanı sıra, Singapur, İsviçre, Hollanda ve Kanada yer alıyor.
Yeni Zelanda’nın 89 puanla dünyanın en temiz ülkesi ünvanının bir kez daha sahibi olduğu endekste, 180 ülkenin üçte ikisi 50 puanın altında kaldı. Dünya ortalaması ise 43 puanla sınıfta kaldı.
Sahra güneyi Afrika’sı (ortalama 32 puan), Doğu Avrupa (34) ve Orta Asya (34) ise coğrafi olarak kamuda yolsuzluğun en yaygın olduğu bölgeler arasında yer aldı.
AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz