AMERİKA BÜLTENİ (19 Ekim 2018)
Olimpiyat ev sahipliği eskiden prestijli ve talibi çok bir statüydü. Ancak, olimpiyat ev sahipliğinin maliyetinin, ülkeye getirisinin çok çok üzerinde olmasıyla gözden düşmeye başladı. Bir çok ülke ve kentin adaylığı, rakiplerinden çok o ülke ve kentlerin halklarının sert muhalefetiyle yüz yüze… Bu nedenle de gelecekte kimsenin olimpiyata talip olmak istemeyeceğini iddia eden analist çok. Fakat o tarih belki de düşündüğümüzden çok yakında da olabilir.
2026 Kış Olimpiyat Oyunları, İsveç’in başkenti Stockholm’un, hem de adaylığının onaylanmasından sadece birkaç gün sonra adaylığını geri çekmesiyle bu akıbete bir adım daha yaklaştı. Stockholm’un çekilmesiyle 2026 Kış Olimpiyat Oyunlarına sadece iki aday kaldı; Kanada’nın Calgary kenti ile İtalya’nın Milano ve Cortina d’Ampezzo kentlerinin ortaklığı.
Ancak Calgary’nin adaylığı da kent halkından büyük tepki görüyor ve Kasım ayı içindeki referandumda adaylığın çekilmesi kararı çıkma olasılığı çok yüksek.
İtalyan kentlerinin adaylığı ise İtalyan hükümetinin desteğinden yoksun. Nitekim İtalya hükümeti yakın zaman önce 2020 ve 2024 yaz olimpiyat oyunları adaylıklarını geri çekmişti.
Sadece müteahhit zengin ediyor
Olimpiyat ev sahipliği için harcanana astronomik miktarlar, öyle görünüyor ki, birkaç müteahhiti ve yargısal denetimdem yoksun ülkelerde yolsuz politikacıları zengin etmek dışında hiçbir işe yaramıyor. Son kış olimpiyat oyununa ev sahipliği yapan Güney Kore’nin Pyeongchang kenti, daha olimpiyat oyunları üzerinden 6 ay geçmeden bir çok tesisi işe yaramayacağı gerekçesiyle yıkmayı tartışıyor. Bazılarını ise yıktı bile. Örneğin, Pyeongchang kentine, olimpiyatın açılış ve kapanış törenleri olmak üzere sadece iki kez kullanılan ve bir daha kullanılmayan 35 bin kişilik stadyum yıkıldı. Oysa ki aynı kentte 22 bin kişilik Gangneung Olympic Park futbol stadyumu vardı ve bir kez bile kullanılmadı. Yine örneğin, Rio de Janerio kentinde de 2016’daki olimpiyat sırasında on milyonlarca dolar harcanarak inşa edilen golf parkları şimdi inekler için otlak olarak kullanılıyor.
Olimpiyatlar sürekli aynı kentlerde dönüşümlü yapılsın teklifi
Uluslararası Olimpiyat Komitesi IOC, oyunların ev sahipsiz kalması tehlikesinin artık kendisini iyice hissetirmesi karşısında bazı çözüm arayışlarına girdi.
Bu olası çözümlerden biri, daha önce olimpiyata ev sahipliği yapmış ve gerekli tesisleri olan Calgary, Salt Lake City, Sapporo-Nagano, Oslo gibi bir kaç şehrin dönüşümlü olarak kalıcı ev sahipleri haline getirilmesi. Olimpiyat komitesi, maliyetinin kontrolsüz bir fazlalığı olmayacağı garantisi verilirse, Almanya, Avusturya, İsviçre gibi bir kaç kış ülkesinin daha bu listeye katılabileceğini umuyor.
Yine Yaz olimpiyat oyunları için de Sidney (Melbourne ortaklığı ile), Seul, Los Angeles, Londra ve Pekin gibi halen olimpiyat altyapısı olan şehirler kalıcı rotasyon listesinde düşünülüyor. Olimpiyatın doğum yeri olan Atina da kalıcı rotasyon listesine düşünülüyor ancak Atina’nın eskimiş ve bir kısmı kullanılamaz hale gelmiş olimpiyat tesislerinin bakımı için komitenin bir kaç milyar dolar kaynak bulması gerek.
IOC’un gündemindeki bir başka çözüm ise olimpiyatlardaki spor dalı sayısını oldukça azaltarak maliyeti düşürmek. Ancak bu teklif IOC genelinde en fazla direnişle karşılaşan teklif. IOC spor dalı sayısını azaltmak bir yana 2020 Tokyo Yaz Olimpiyat Oyunlarına 6 yeni spor dalı daha ekledi. Hatta genç kuşağın olimpiyata ilgisini artırmak için 2024 Paris olimpiyatına video oyunları mücadelesi eklenmesi de gündemde.
Bir diğer çözüm önerisi ise, olimpiyat evsahipliğini artık tek kent yerine birkaç kentin ortak ev sahipliğine dönüştürmek. Aynı çerçevede farklı spor dallarının dünyanın farklı kentlerine yayılması teklifi de gündemde. Aslında bu daha önce zaman zaman zorunluluktan yaşanmıştı. Örneğin 1956 Melbourne Olimpiyat Oyunları sırasında Avustralya’nın sıkı karantina yasalarına takılmaları nedeniyle atlar Avustralya’ya gelemeyince binicilik müsabakaları İsveç’e kaydırılmış ve hatta olimpiyatın kendisinden 5 ay önce yapılmıştı.
AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz