AMERİKA BÜLTENİ
(6 Eylül 2011)
Follow @amerikabulteni
11 Eylül’ün 10’ncu yıldönümü yaklaşırken ABD medyasında yeniden saldırının sonuçları tartışılmaya başlandı. USA Today gazetesi ‘’11 Eylül: Bir gün nasıl dünyayı değiştirdi’’ başlığı atarken National Geographic dergisi de ‘11 Eylül’ün tarihin gidişatını değiştirdiğini‘ yazdı.
Ancak, 11 Eylül 2001 günü, New York ve Washington’a karşı yapılan beklenmedik terör saldırıları, ‘tarihi değiştiren’ ilk sürpriz saldırılar değil. Tarih boyunca, birçok kez önemli kentlere veya stratejik hedeflere yapılan beklenmedik saldırılar, tarihin gidişatını değiştirdi. Bu tür ani saldırıların bir kısmı toplumsal uyanışlara neden oldu. Bir kısmı halkın genel bakış açısının, devletlerin politikalarının değişmesine yol açarken bir kısmı da uygarlıkların tahtını salladı.
Bunların en ünlülerinden biri Yunanlıların, MÖ 8’nci yüzyılda, 10 yıllık savaşlarına rağmen alamadığı Truva’yı, hediye ettikleri tahta atın içine sakladıkları askerleriyle ele geçirmesi.
NPR radyosunun konuştuğu Amerikalı tarihçilere göre ise, 11 Eylül ve Truva savaşından başka, tarihi değiştiren sürpriz saldırılardan bazıları şunlar:
1 – Vizigotların Roma’yı işgali: Kral Alarik liderliğindeki Vizigotlar, yüzyıllardır dünyanın en kudretli imparatorluğu olan Batı Roma İmparatorluğunun kalbi Roma’yı MS 410 yılında süpriz bir atakla ele geçirip 3 gün boyunca talan ettiler. Roma aslında 8 yıl önce 402 yılında başkent statüsünü Ravenna’ya bırakmıştı ama hala Batı Roma İmparatorluğunun manevi merkezi konumundaydı. Tarihçi George Dameron, Roma’nın 800 yıl sonra ilk kez yabancı bir gücün eline girmesine neden olan bu saldırının psikolojik ve politik sonuçlarının muazzam olduğunu belirtiyor. Batı Roma İmparatorluğu 476 yılında tarihe karıştı.
2 – Trenton Savaşı, 1776: General George Washington liderliğinde 2400 milisten oluşan bağımsızlık isyancıları, Noel gecesi dondurucu soğukta Delaware nehrini geçerek sürpriz bir saldırı ile New Jersey Trenton’da İngiliz desteğindeki German Hassien kışlasını ele geçirdiler. Bu zafer, milislere İngilizleri yenebilecekleri güvenini ilk defa güçlü şekilde vermesi ve halk desteğinin çığ gibi büyümesi nedeniyle Amerikan bağımsızlık savaşının dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
3 – Almanların Fransa’ya saldırması, 1940 : Harvard Üniversitesi tarihçisi Ernest R. May, Almanların 1940 yılında Fransa’yı sürpriz bir saldırı ile ele geçirmesinin, tüm dünyanın ve Fransızların kendisinin Fransa’ya bakışını değiştirdiğini kaydediyor. Nazi saldırısından önce tüm dünya, Fransa’nın dünyanın en güçlü ordusuna sahip olduğuna inanıyordu. Almanların başarılı saldırısı sonrası dünya da, Fransız halkı da Fransa’nın gücünden çok şey kaybettiğini farketti.
4 – Japonların Pearl Harbor saldırısı, 1941: Japon imparatorluk ordusunun Hawaii’deki Amerikan askeri üssüne beklenmedik hava saldırısı, İkinci Dünya Savaşının tüm gidişatını değiştirdi. Amerika’yı muazzam üretim ve silah gücü ile savaşa çekti. Bu saldırı, Amerikan dış politikasının tüm yaklaşımlarını derinden değiştirdi.
5 – 6 Gün Savaşı, 1967: 5 Haziran 1967 sabahı, İsrail uçakları Mısır hava üslerine sürpriz bir saldırı gerçekleştirerek Mısır’ın hava gücünü tahrip etti. Benzeri saldırılar Ürdün ve Suriye’ye de gerçekleşti. İsrail birlikleri karadan da Gazze Şeridine ve Sina yarımadasına girdi. Filistinleri Batı Şeria’dan Ürdün nehrinin öteki tarafına sürdüler ve Suriye’de de Golan tepelerini ele geçirdiler. Süveyş Kanalına doğru ilerlemeye başladılar. 6 gün süren bu atak, Ortadoğu haritasını ve güçler dengesini bunlarla beraber de tüm başkentlerin dış politikalarını yeniden şekillendirdi.
Follow @amerikabulteni