AMERİKA BÜLTENİ (8 Aralık 2011)
20 yaş dişi ağrısı neden tarihte hiç olmadığı kadar fazla? Bilimadamlarına göre bunun ‘derin’ nedeni, binlerce yıl önce atalarımızın avcı toplayıcılıktan tarımsal beslenmeye geçmesi. Kültürün anatomimiz üzerindeki etkisi düşündüğümüzden fazla.
Kültürlerin ve alışkanlıkların insan biyolojisine etkilerini inceleyen bilimadamları ilginç sonuçlara ulaşıyor. İnsanlık tarihindeki en kritik ve etkili değişimlerden biri insanlığın avcı toplayıcılıktan, tarıma geçmesidir. İngiliz Kent Üniversitesi fizik antropolojisi uzmanlarından Noreen von Cramon-Taubadel, bu tarihsel değişimin çenemizde ve yüzümüzde sonuçları olduğunu belirtiyor.
Noreen von Cramon-Taubadel daha sağlıklı sonuçlara ulaşabilmek için, dünyanın 11 ayrı köşesinde 11 ayrı kültürün insanları üzerinde ve ölmüşlerinin kafatasları üzerinde incelemeler yaptı.
Live Science’de belirtildiğine göre bu gruplardan 5’i Afrika’daki San Bushmen kabilesi ya da Alaska ve Grönland’taki Eskimolar gibi avcı, toplayıcı ya da balıkçı beslenme geleneğini sürdüren topluluklar. Diğer 6 grup ise, tarımsal beslenme geleneğindeki gruplar.
Cramon-Taubadel, insanların çene yapısının beslenme alışkanlıkları aynı olanlarda benzeştiğini ve diğer beslenme alışkanlıklarında olanlarınkinden farklı olduğunu tespit etti. Avcı toplayıcı gelenekteki insanların çene kemiği daha uzun ve daha dar. Bilimadamları tarımsal diyete sahip insan gruplarının çene yapısının bunlardan farklılaşmaasının nedeninin, nişasta ve pişmiş yemekler gibi daha yumuşak gıdalar yenmesinden kaynaklandığına inanıyor. Avcı toplayıcı kültürler ise çoğunlukla çiğ ve işlem görmemiş yiyeceklerle besleniyor. Daha zorlu beslenme çeneyi güçlendirip, bu beslenmeyi kolaylaştıracak hale geliyor.
Cramon-Taubadel, LiveScience’e yaptığı açıklamada bu araştırmanın, kültürel davrnışlar ve özel olarak tarımın, anatomimiz üzerindeki etkisini ortaya çıkarması hasebiyle önemli olduğunu kaydediyor.
Bilimadamları, özellikle sanayi ötesi toplumlarda çok fazla bozuk sıralı ve kalabalık dişli insan olmasının nedeninin de değişen beslenme alışkanlıkları olduğunu belirtiyor. Modern toplumlardan insanların çenesi daha kısaldığı için dişlerin sığacağı alan azalıyor. Bunun sonucu da özellikle ’20 yaş dişi’ olarak bilinen azı dişi ağrısı oluşuyor.