AMERİKA BÜLTENİ (28 Mart 2012)
ABD’de 60 yıldır tartışılan sağlık sigortası reformu konusunda en büyük adım Obama yönetimince atılmıştı. Yaklaşık 2 yıldır Amerikan iç politikasının ana gündemi olan sağlık sigortası reformu yasalaştıktan sonra da gündemden düşmedi. Son olarak, ABD Yüksek Mahkemesi’nin gündemine gelen reform, eğer mahkeme tarafından iptal edilirse, Kasım ayındaki Başkanlık seçiminin de en önemli gündemi olacak. Cumhuriyetçiler, ‘Health Care’ yerine reforma ‘Obamacare‘ dediği için kamuoyunda reform bu adla anılmaya başlandı. Oysa yasanın resmi adı ”Patient Protection and Affordable Care Act (Hasta Koruma ve Ekonomik Sağlık Bakımı Yasası)” şeklinde. Obamacare ile her 10 Amerikalıdan 6’ı aylık 100 dolardan daha az bir ödeme karşılığında sağlık sigortasına kavuşuyor.
Partiler üstü Kongre Bütçe Dairesinin önceki gün açıkladığı rapora göre mevcut reform paketi ABD bütçesindeki açığı önümüzdeki 10 yılda 143 milyar dolar azaltacak. Sonraki 10 yılda ise bütçe açığını yaklaşık 1 trilyon dolar kapatacak. Reformun, Amerikan federal bütçesine yükleyeceği 900 milyar dolardan fazla maliyetin büyük bölümü yıllık geliri 80 bin dolara kadar olanlara sağlık sigortası yaptırmaları için yapılacak sübvansiyonlara gidecek.
Peki tartışılan reform kime ne getirip ne götürüyor?
ÇOCUKLAR
Çocuklar 26 yaşına kadar anne babalarının sigortalarına dahil olabilecekler. Mevcut sistemde birçok eyalette yaş sınırı 18 – 19’du.
HASTALAR
Mevcut Yasanın yürürlüğe girmesinden 3 ay sonra, sözleşme öncesinde mevcut hastalığı olduğu için sigorta şirketlerinin sigorta yapmadığı ‘pre-existing condition’ olarak anılan kişiler, yeni yüksek risk programı ile sigorta kapsamına alınacak. Mevcut, ‘’pre-existing conditions’’ uygulamasında sigorta şirketleri, sözleşme imzalanmadan mevcut olan hastalıkları sigorta kapsamına almıyor.
ZENGİNLER
Sağlık sigortası reformunun faturasını yükselteceği Amerikalılar da var. Bunların başında ise zenginler geliyor. Yıllık geliri 250 bin doların üstündeki Amerikalılara, 2013 yılından itibaren yüzde 3.8 oranında ek vergiler geliyor. Yıllık geliri 250 bin dolardan fazla olanlar yılda 450 dolar; 500 bin dolardan fazla olanlar 2 bin 700 dolar; 1 milyon dolardan fazla olanlar 7 bin 200 dolar; Ve yıllık geliri 5 milyon dolardan fazla olanlar da yılda 43 bin 200 dolar ek vergi ödeyecekler.
SAĞLIK SİGORTASI OLMAYANLAR
Şüphesiz yeni reformun en kazançlı kesimini hiçbir sağlık sigortası bulunmayanlar oluşturacak. ABD’de 40 milyonu aşkın sigortasız kişiden 32 milyonu daha reform paketi ile sigortalılar arasına katılıyor. Bunların çoğu, ya sigorta şirketlerinin sigorta yaptırmadığı ‘hasta’ kişiler ya da primlerini ödeyemeyecek kadar düşük gelir grubundaki kişilerden oluşuyor.
2014 yılından başlamak üzere, sigortası olmayan Amerikalılar federal cezalarla yüzleşecek. Buna göre, sağlık sigortası yaptırmayan Amerikalılar 2014 yılından itibaren ilk yıl 95 dolar ya da gelirlerinin yüzde 1’ini (hangisi büyükse) ceza olarak ödeyecekler. Gelir vergisinden muaf olan yoksul aileler ile gelirinin yüzde 8’inden daha düşük prim ödemesi bulamayanlar ise cezadan da muaf olacak.
MEDICAID’in kapsamı genişletiliyor
Ülkenin halen en yaygın sosyal güvenlik uygulamalarından biri olan MEDICAID’in kapsamı genişletiliyor. 65 yaşından küçük düşük gelirlilerin çoğunluğu MEDICAID kapsamına alınacak. Yıllık geliri 30 bin dolardan düşük olan 4 kişilik ailelerin tamamı artık MEDICAID’ten yararlanabilecek.
Geri kalan sağlık sigortasızlar da eyaletlerin yöneteceği sigortalardan birini satın alabilecekler. Yıllık geliri 30 bin dolar ile 88 bin dolar arasındaki 4 kişilik aileler, kapsamına göre gelirin yüzde 3 ile yüzde 9.5’u arasındaki değişen uygun primlere sahip bu sigortalara katılabilecek.
İşini kaybeden sigortasını kaybetmeyecek
İşyeri sigortasına sahip çalışanlar, işini kaybettiklerinde, istifa ettiklerinde ya da kendi işlerini kurmak için ayrıldıklarında sigortalarını, eyaletlerin oluşturacağı bu değişim sigortalarına transfer edebilecekler. Gelirinin yüzde 8’inden daha düşşük prime sahip sigorta bulamayanlar, yaşları ne olursa olsun, 30 yaş altı için özel hazırlanan sigortalardan alabilecekler.
HALEN SİGORTASI OLANLAR
Büyük işyerlerinde sigortalo olarak çalışanların sigortalarında çok önemli değişiklik olmayacak. Ancak yeni kurallardan neredeyse herkesin yararlandığı değişiklikler var. Bunlardan biri de 2014 yılından geçerli olmak üzere tüm sigorta sözleşmelerinde ‘pre-existing conditions’ olarak bilinen şartnameyi kaldırması olacak.
MEDICARE’de büyük değişiklik
Yeni reform paketi ile MEDICARE sisteminde yapılan en büyük değişim reçeteli ilaç programı olacak. İlaçların fiyatını artıran ‘doughnut hole’ olarak bilinen uygulama 2020 yılından itibaren kaldırılıyor. Bu uygulamanın etkisinde kalan sigortalılar yasanın yürürlüğe girmesiyle beraber 250 dolar iade alacaklar. 2011 yılından itibaren de markalı ilaçları yüzde 50 indirimle alacaklar
İŞVERENLER
2014 yılından geçerli olmak üzere 50 kişiden fazla işçi çalıştıran işyerleri çalışanlarına sağlık sigortası yaptırmak ya da sigorta için ücret ödemek zorunda olacak. Bunu yamayan işverenler federal cezalarla yüzleşecekler.
2018 yılından geçerli olmak üzere çalışanlarına yüksek primli (toplam primi, bekarlar için toplam 10.200 dolardan fazla evliler için 27.500 dolardan fazla) sigorta yaptıran işyerleri yüzde 40 vergi indiriminden yararlanacak. Birçok küçük işyerine çalışanlarını sigortalamaları için vergi kolaylıkları sağlanacak.
SİGORTA ŞİRKETLERİ
Her ne kadar reform paketinin başında gündemde olan en korkulu rüyaları ‘’public option (İsteyen Amerikalıların özel şirketler yerine gnüllü olarak devletten sigorta alması)’’ kurtulsalar da, sigorta sektörü yine de karlı işleyişinden büyük geri adımlar atmak zorunda kalacak. Yasa yürürlüğe girdikten 6 ay sonradan itibaren, yaşam boyu şartı koyan sigorta planları geçersiz olacak. Ayrıca, sigorta şirketleri hastalığa yakalanan müşterilerinin sigortalarını artık iptal edemeyecek. Sözleşmeden önce her hangi bir hastalığı olan çocukları sigortalamaktan kaçınamayacaklar. Bununla beraber sigortalılar kapsamına girecek 32 milyon kişinin yarısının MEDİCAİD yerine özel sağlık sigortalarına yöneleceği beklentisi de reformdan sektörün hissesine düşen kar.
HASTANELER
Hastane ve ilaç sektörü de yeni reformdan en karlı çıkan gruplardan biri olacak. Çünkü, reform, bu sektöre 32 milyon yeni müşteri kazandıracak. Yani milyonlara yeni Amerikalı, özel sağlık sigortası sahibi olabilecek, doktorları daha sık ziyaret edecek, ilaç alabilecek.
İlaç firmaları da önümüzdeki 10 yılda sağlık reformunun maliyetinin 85 milyar dolarlık kısmını yüklenecek. Ancak, sigorta kapsamına giren yeni 10 milyonlarca ilaç müşterisinin çok daha kısa zamanda sektöre onmilyarlarda dolarlık ek gelir sağlayacağı öngörülüyor.
Doktorlar da yeni reform paketinden yararlanacak gruplardan. Bu sebeple Amerikan Tabipler Birliği (AMA), geçen hafta reformu desteklediğini açıklamıştı.