AMERİKA BÜLTENİ (8 Nisan 2013)
Kış olimpiyat oyunlarının başlamasıyla birlikte, dünyada geleneksel ‘curling diye bir spor olmasına şaşırma‘ günleri de başladı. Süpürgeyle buz kayganlaştırmaya çalışanlar, ütüye benzeyen taşı kaydırma, kış sporlarının yabancısı bir çok kültürde espri malzemesi olur.
Ancak körling oldukça ciddi bir spor.
Körlinge dair en eski kayıt 1541 yılında İskoçya’da oynandığını gösteriyor. 4’er oyuncudan oluşan iki takımın mücadelesi şeklinde gerçekleşiyor. 1924 yılında olimpiyatta spor olarak yer almıştı. Ancak daha sonra olimpiyat dışı kaldı. 1988 Calgary ve 1992 Albertville kış olimpiyatlarında gösteri sporu olarak yer aldı. 1998 Nagano olimpiyatından beri olimpiyatta resmi spor olarak yer alıyor. Körling oynanan mekanlara genel olarak ‘rink’ deniyor. Aynı zamanda takımlardan her biri de ‘rink’ diye adlandırılıyor. Mücadelenin yapıldığı yaklaşık 45 metrelik buz pistine ise ‘’sheet (levha)’’ deniyor.
‘Sheet’te kaydırılan granit çekiçlerin, çember şeklindeki hedeflere sokulması mücadelesine dayanıyor. Sapından dolayı çokça ütüye benzetilen granit taşların her biri 20 kilogram ağırlığında.
Mücadele ‘end’ denilen 10 devreden oluşuyor. Her ‘end’te iki takımın da dörder oyuncusu ikişer defa taşı buzda kaydırıyor. Takımın iki oyuncusu ise ellerinde ‘broom’ adı verilen süpürgelerle kayan taşı hedefe ya da istenen yere doğru yönlendiriyor. Körlingin en akılda kalan hareketi olan bu süpürme işleminin amacı buzun yüzeyindeki pürüzleri gidermek değil. Bu süpürme işlemi buzun yüzeyinin sıcaklığını 1-2 derece yükseltmekte bu da kayganlığı artırmakta.
Amaç, ‘sheet’in sonundaki ‘house(ev)’ denen içiçe çemberlerde taşın istenen yerde durması. Her ‘end’ sonunda en içteki çembere(button) en yakın taşlar puan olarak kaydedilir. Evin merkezi dışındaki çemberlerde rakibin taşından daha uzakta duran taşlar puanlamaya giremiyor. Oyun sonunda en fazla puanı toplayan takım kazanır. Rakibin taşlarının durduğu yerler, strateji belirleme, sonraki hamleleri hesaplama gibi unsurları sebebiyle ‘buz satrancı’ diye de nitelendirilmekte. Nitekim kaydırılan her taş tam merkeze yerleşmesi için fırlatılmaz. Bazen rakibin taşını çember dışına atmak bazen perdeleme yapmak, bazen bir sonraki hamleyi şekillendirmek için de uygun yerlere doğru kaydırılabilir. Takımların en önemli elemanı, işte bu stratejik hamlelere karar veren ‘skip’ denilen kaptandır. Genellikle her ‘end’te en son iki atışı kaptanlar kullanır.