AMERİKA BÜLTENİ (23 Nisan 2013)
ABD’de beyan edilmeyen gelirlerin oluşturduğu ekonomik büyüklüğün 2 trilyon dolara ulaştığı belirtildi. Wisconsin Üniversitesi ekonomi profesörü Edgar Feige’in yaptığı çalışmaya göre, bu kayıt dışı ekonominin önemli bir kısmı uyuşturucu baronlarına ya da çetelere, mafyalara ait değil. Aksine, bebek bakıcısı, berber, web tasarımcısı, inşaat işçisi gibi bireysel ölçekli işlerden kaynaklanıyor. Ve her geçen gün kazancını kayıt dışına taşıyan Amerikalı sayısı da artıyor.
Feige’e göre bu ekonomiyi tespit etmenin en iyi yolu nakit para akışı. Feige’in araştırmaları, ABD’nin, modern ekonomistlerin bahsetmeyi çok sevdiği ‘nakip parayı ekonomiden çıkarmış toplum (cashless society)’ olmaktan çok uzak olduğunu ortaya koyuyor. Buna göre sokaktaki Amerikalının elinde halen 750 milyar dolar civarında nakit para var. Bankaları kullanmayan Amerikalı sayısı da şaşırtıcı oranda yüksek ve daha da artıyor.
Feige’e göre bütün bu tablo, ABD’deki tuhaf ekonomik göstergelerin gizemini de açıklayan şey. Çünkü, resmi rakamlara göre resmen iş sahibi Amerikalı sayısı düşmesine ve hane geliri halen 2007 yılı öncesinden düşük olmasına rağmen, kişisel tüketim miktarı, 2007 yılı öncesinden yüksek ve perakende satışları da Mart ayındaki düşüş sayılmazsa sürekli yükselme trendinde. ABD’deki mevcut perakende satış rakamlarının, yüzde 5-6 işsizlik oranı olan ekonomiye göre olduğuna dikkat çeken ekonomistler, bu tablonun en önemli nedeni olarak kayıt dışı ekonomiyi işaret ediyor.
1992 yılında vergi kaybının 80 milyar dolar olduğu belirtilirken vergi kaybının 2006 yılında 385 milyar dolara ulaştığı vurgulanıyor. Şimdi Amerikalı ekonomistler, ABD’nin de günün birinde, ‘vergi kaçırmanın milli spor olduğu’ Yunanistan gibi (Yunanistan’da kayıt dışı ekonomi GSH’nın yüzde 27’si büyüklüğünde) olup olmayacağını tartışıyor.