AMERİKA BÜLTENİ (22 Ağustos 2015)
Follow @amerikabulteni
Coğrafya bilgisi herkes için aynı kolaylıkta değil. İngilizcede bazı yer ve bölge isimlerinin benzerliği veya yaygın yanlış kullanımı küresel turistleri bazen oldukça zor durumlara düşürebiliyor. Quartz’dan Jake Flanagin bu konuda bir liste hazırlamış. İşte Flanagin’e göre İngilizcede kafa karıştıran isimlendirmelerden bir kısmı:
Hispanic – Latino
Hispanik, İspanyolca konuşan ülkelerden olan herkesin ortak adı. Buna Avrupa’da olan İspanya ve Afrika’nın İspanyolca konuşulan küçük ülkesi Ekvator Ginesi de dahil. Latino ise, Latin Amerika, Orta Amerika ve Karayip kökenlilerin genel adıdır. Buna, Brezilya, Barbados gibi İspanyolca konuşmayan ülkelerden olanlar da dahil. Yani, Brezilyalılar Latinodur ama Hispanik değil. İspanya kökenliler de Hispaniktir ama Latino değiller.
England – Great Britain – United Kingdom
Sadece İngilizcede değil Türkçede de sıklıkla karıştırılan bir adlandırma. Önce İngilizce kısmını açıklığa kavuşturalım. England, Birleşik Krallığı (United Kingdom) oluşturan dört alt devletten biri. Diğer üçü Galler, İskoçya ve başkenti Belfast olan Kuzey İrlanda. Biz Türkçede İngiltere derken, İngilizcede ‘England’ denen ülkeyi kast etmiyoruz. Bizim İngiltere derken kastettiğimiz başında Kraliçe Elizabet’in olduğu Birleşik Krallık. Büyük Britanya (Great Britain) ise England, İskoçya ve Galler’in üzerinde yer aldığı adanın adı.
Persian – İranian
Persian (Farsi), İran’ın en kalabalık etnik topluluğunun ve ülkenin resmi dilinin adı. İranian (İranlı) ise hangi etnik kökenden olursa olsun İran vatandaşlarının genel adı.
Chinese – Mandarin
Mandarin, Çin Halk Cumhuriyeti’nde en çok konuşulan dil. Chinese (Çinli) ise Han, Zhuang, Hui(Çinli Müslümanlar) ve Manchu (Mançu)gibi farklı etnik kökenleri de kapsayan bir şemsiye terim. Resmi adı Çin Cumhuriyeti olan ‘Taiwan’lıları da kapsıyor. Bunun yanı sıra Çin Halk Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesin genel adı.
Arab – Arabic
Arap, çoğunluğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da yaşayan etnik toplulukların genel adı. Arabic (Arapça) ise bu toplulukların konuştuğu dilin genel adı.
The Midwest – The Great Plains
Türkçeye birebir ‘Ortabatı’ diye çevrilebilecek Midwest, ABD’nin orta ve kuzey kesimlerinde yer alan 12 eyaleti içeren bölgenin genel adı. Midwest’te yer alan eyaletler şunlar: North ve South Dakota, Nebraska, Kansas, Minnesota, Iowa, Missouri, Wisconsin, Minnesota, Illinois, Indiana ve Ohio.
Great Plains (Büyük Düzlük) ise, Midwest’in içinde Kanada’nın da içlerine uzanan bir alt bölge. Bunun yanı sıra Midwest’e dahil olmayan, Montana, Wyoming, Colorado(doğu kesimi), Oklahoma ve Texas (kuzey kesimi) da Büyük Düzlükte yer alır. Midwest gibi coğrafi bir yer adlandırmasından ibaret değil. Rocky Sıra Dağlarının doğusunda kalan ve aynı iklim özelliklerini gösteren büyük düzlük alandır.
Netherlands – Holland
Netherlands Krallığı, Kuzey ve Güney Hollanda’yı da barındıran 12 vilayetten oluşur. Biz ve bazı ülke vatandaşları bu ülkeye ‘Hollanda’ derken, o iki vilayeti değil bütün krallığı kast ediyoruz.
America – United States
Amerika denildiğinde çoğumuzun aklına Amerika Birleşik Devletleri gelse de, Amerika, Alaska’dan Arjantin’da Patagonya’nın uç kesimlerine kadar uzanan ‘Yeni Dünya’nın genel adı. Amerikalı(American) denildiğinde de herkesin aklına ABD vatandaşları gelse de bu insanların doğru adı “US citizen”dir. Ekvadorlular da, Arjantinliler de, Kanadalılar da, Meksikalılar da Amerikalıdır.
Native – Indian – Indigenous
ABD’de, Türkçe’de ‘Kızılderili’ denilen insanların özellikle yaşlı kesimi kendisini hala ‘American Indian(Amerikan Hinti)’ diye anıyor. Tam sebebi kesin değil yaygın kanaat, Kolomb’un kıtayı keşfettiğinde Hindistan’a geldiğini sanması. Yeni kuşak ‘Kızılderililer’ ise kendilerine, ‘American native (Amerikan Yerlisi)’ diyor. ABD resmi makamları da bu adı kullanıyor. Antik Yunancada ‘yerli’ anlamına gelen ‘indigenous’ ise bugün BM başta olmak üzere uluslararası organizasyonların veya ulusal otoritelerin koruması altında belli topraklarda eski gelenekleri ile yaşamaya çalışan yerliler için kullanılıyor.
South Asia – Southeast Asia
Türkçe’de de sık sık karıştırılan iki bölgedir. Güney Asya (South Asia), Pakistan, Hindistan, Nepal, Bangladeş, Sri Lanka ve Maldivleri kapsayan Hint alt kıtasının genel adı. Güneydoğu Asya ise Myanmar/Burma, Tayland, Kamboçya, Laos, Vietnam, Malezya, Singapur, Endonezya, Filipinler, Doğu Timor ve Brunei’yi kapsayan bölgedir.
South Pacific – Polynesia
Güney Pasifik (South Pasific), Büyük Okyanusun (Pasifik) güney yarısının genel adıdır. “Polynesia (Polonezya)” ise Güney Pasifik’te Polonez yerlilerin yaşadığı ve yaklaşık 1000 adadan oluşan adalar grubunun genel adıdır. Polonezya adaları içinde Hawaii, Yeni Zelanda, Samoa, Tuvalu gibi adalar da var. Güney Pasifik’te Mikronezya ve Melanezya diye iki ayrı ada grubu daha var. Bunlarda da Mikronez ve Melanez yerlileri yaşar.
Guyana – Guiana – The Guianas – The Guineas
Anadili İngilizce olanların bile içinden çıkamadığı bir karışıklık. Özetlemeye çalışalım. Guyana, Hollandaca konuşan Surinam ile Venezuela arasında yer alan ve İngilizce konuşan bir Güney Amerika ülkesi. Guiana diye yazılan ve bizim Fransız Guyanası dediğimiz ülke ise Surinam’ın doğusunda ve Brezilya’nın kuzeyinde yer alan bir Fransız bölgesi. Yan yana yer alan Guyana, Fransız Guyanası ve Surinam, Güney Amerika kıtasında İspanyol veya Portekizlilerce kolonileştirilmemiş tek bölge. Guineas (Gineler) ise Atlas Okyanusunun doğu yakasında Afrika’nın batısında iki ülke. Eski Fransız kolonisi Gine ve Gine Bissau. Bir de Papua Yeni Gine var ki o ise dünyanın öbür ucunda Avustralya’nın kuzeyinde bir ada devleti. Peki bu ‘gine’ nedir derseniz, muhtemelen Tuareg dilinde ‘siyahi’ anlamına gelen ‘aginaw’ sözcüğünden geliyor. Gine adı verilen bölgeden elde edilen altınla yapılan İngiliz parasına da uzun süre ‘gine’ adı verildi.
Syrian – Syriac
İngilizcede ‘Syrian’ denildiğinde, modern Suriye devletinde yaşayan herkes kastediliyor. ‘Syriac’ ise, Irak ve Suriye’de yaşayan ve antic Mezopotamya uygarlıklarının torunları olan Asuriler, Aramiler ve Keldaniler gibi toplulukların konuştuğu dilin adıdır.
The Baltics – The Balkans
Balkanlar, Trakya’yı da kapsadığı için biz çok karıştırmıyoruz ama dünyanın uzak coğrafyalarından olanların sıklıkla karıştırdığı iki terim. Baltıklar (Baltics), Baltık denizi kıyısında yer alan Litvanya, Letonya ve Estonya devletlerinin ortak adı. Balkanlar ise, Yunanistan, Bulgaristan,Arnavutluk, Romanya, Moldova, Bosna Hersek, Sırbistan, Karadağ, Makedonya, Hırvatistan, Slovenya’yı kapsayan bölgenin adı.
Middle East – MENA – Arab World
Haber medyasını takip edenler sık sık karşısına çıkan üç terim. Ortadoğu, Türkiye, Lübnan, İsrail, Suriye, Filistin, Irak, Kuveyt, Bahreyn, İran, Ürdün, Suudi Arabistan, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Yemen ve Mısır’ı kapsayan coğrafyanın genel adı. MENA ise ‘Ortadoğu ve Kuzey Afrika’ tabirinin İngilizcesinin baş harflerinden oluşan bir isimlendirme. MENA dendiğinde yukarıda sayılan ülkelere, Libya, Tunus, Cezayir, Fas ve Sudan da katılıyor. Ancak MENA dendiğinde Türkiye’nin hariç bırakıldığını unutmayın. Pakistan ve Afganistan’ı, teknik olarak Güney Asya ülkeleri olmalarına rağmen, Müslüman yoğunluklu ve sıklıkla haberlere konu oldukları için olsa gerek Ortadoğu’ya dahil edenler de oluyor. Arap Dünyası ise Arap Birliği’ne üye ülkelere verilen genel bir ad.
Nordic – Norwegian – Norse
Nordic (Nordik), büyük İskandinav bölgesindeki halkın, dilin veya kültürün genel adı. Büyük İskandinav bölgesinde İzlanda, Norveç, İsveç, Danimarka ve Finlandiya var. Norwegian, Norveç dili ve halkının adıdır. Norse ise, İskandinavya’nın Hristiyanlık öncesi Norsemen halklarının (Vikingler) genel adıdır.
Asian – Asiatic
Asian, Asya kıtasındaki ülkeleri, etnik toplulukları, diller için kullanılabilir. Asiatic kelimesi de teknik olarak Asian gibi ‘Asyalı’ anlamına geliyor ama sadece insani kaynaklara has bir adlandırma değil. Örneğin ‘Asya aslanı’ diyecekseniz, ‘Asiatic lion’ dersiniz.
Follow @amerikabulteni
İLGİLİ İÇERİKLER: