Skip to content
Menu

Guy Fawkes günü nedir? Ünlü maskenin öyküsü

guy-fawkes-mask-vendetta-maskesi

AMERİKA BÜLTENİ (5 Kasım 2015)

Remember, remember, the Fifth of November, the Gunpowder Treason and Plot. I know of no reason why the Gunpowder Treason should ever be forgot…

‘Guy Fawkes’a atıf yapan bu ünlü replik özellikle de V for Vendetta filmi ile küresel üne kavuştu. Guy Fawkes, bugün internetin ünlü anarşist hacker grubu Anonymous’tan Wall Street işgal eylemcilerine kadar her yerde karşımıza çıkan o ünlü maskenin esin kaynağı olan kişi. Aynı zamanda her 5 Kasım’da İngiltere’de kutlanan ‘Ateş Gecesi (bonfire night)’ şenliğinin de doğuş öyküsünün en öenmli karakteri.

Her şey bir grup İngiliz Katolik isyancının, İngiltere’nin Protestan Kralı 1. James’ı öldürmek için Kralın da katılacağı 5 Kasım 1605 günü İngiltere Lordlar Kamarasını havaya uçurma planı kurmasıyla başladı. Guy Fawkes, isyancı ekibin patlamayı başlatacak görevlisiydi.

Ancak Guy Fawkes, İngiltere Parlamento binasının zemin katında 4 Kasım gecesi 36 varil barutla saklanmış halde bulundu ve plan başarısız oldu. Saldırı barutları patlatmak suretiyle gerçekleşeceği için bu olay ‘gunpowder plot (barut komplosu)’ olarak da anılıyor. Guy Fawkes idam edildi. Ancak bu olay hiç unutulmadı. 5 Kasım günü, İngiltere’de Kralın ölümden kurtuluş günü olarak şenlik ateşleriyle kutlandı. Günümüzde ‘bonfire night ( şenlik ateşi akşamı)’ diye anılan ve havai fişeklerle kutlanan bir tür kültürel şenliğe dönüştü. ‘Barut İhaneti’ gecesi,  başlangıçta uzun yıllar, Anglikan kilisesinin Katolik karşıtı propagandasının da en önemli enstrümanlarından biri oldu.

19’ncu yüzyılın sonlarından itibaren Guy Fawkes bir nefret objesi olmaktan çıkmaya başladı. Ve günümüzde postmodern anarşizmin en sembol karakterlerinden birine dönüştü. Hakkında kadeh kaldırılırken, ‘bir parlamentoya dürüst bir niyetle girmiş son kişi’ diye anılıyor.

V for Vendetta maskesinin doğuşu

19’ncu yüzyılın ortalarından itibaren çocuklar 5 Kasım akşamları Guy Fawkes’ın yüzünü andıran kağıt maskeler takıyordu. Günümüzde çok ünlü olan ‘Guy Fawkes’ maskesi ise 1982 yılında yayınlanmaya başlanan V for Vendetta adlı çizgi romanın 2000’li yıllarda sinemaya uyarlanması sırasında doğdu. V adlı bir isyancının, İngiltere’yi ele geçirmiş kurgusal bir faşist diktatörlüğe karşı mücadelesi anlatılan çizgi roman 2006 yılında sinemaya uyarlanırken, film ekibindeki illüstratör David Lloyd’un aklına hikayenin kahramanı ‘V’ye ‘Guy Fawkes’ maskesi giydirmek geldi. Kırmızı yanağı, ince dudak altı sakalı, uçları yukarı kıvrılan bıyığı ve geniş gülümsemesiyle Guy Fawkes maskesi, David Lloyd tarafından V for Vendetta için tasarlandı ilk kez. Ve 2006’dan beri de artık dünyanın dört bir tarafında sistem karşıtı her gösterinin sembolü olarak kullanılıyor.

AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz