Menu

ABD ve Rusya arasında ‘siber ayı’ savaşı

AMERİKA BÜLTENİ (30 Aralık 2016)

Amerikan yönetimi, Rusya’nın ABD başkanlık seçimlerine müdahale edip manipüle ettiği iddiaları hakkında bir süredir devam eden istihbarat araştırmasını sonuçlandırdı ve Perşembe günü ABD-Rusya gerginliğini yeni bir boyuta taşıyacak sınır dışı ve ambargo kararları açıkladı. FBI’ın tarihinde ilk kez gizli bir soruşturmasının raporunun internetten kamuoyuna açıklanması ile aynı zamanlı olarak ABD’deki 35 Rus diplomattan 72 saat içinde ülkeyi terk etmesi istendi. İşte bu çarpıcı gelişme ile ilgili temel sorular ve yanıtları:

Beyaz Saray ne açıkladı?

Obama yönetimi, seçimlere müdahele ettiği hakkında delillerin kesinleştiği gerekçesiyle Rusya’ya yönelik bazı yaptırım kararları açıkladı. Bunlar:

  • Washington DC’deki Rus büyükelçiliği ile San Francisco Rus Konsolosluğunda görevli 35 diplomat, ‘istenmeyen kişi’ ilan edildi ve 72 saat içinde ABD’yi terk etmeleri istendi.
  • İki Rus istihbarat kurumu, bu kurumlarda yetkili dört istihbarat görevlisi ve bunların siber operasyonlarına teknik destek sağlayan iki şirkete ambargo kondu. ABD Hazine Bakanlığı ayrıca iki Rus vatandaşını, siber araçları kullanarak fonların kötüye kullanılmasına kişisel kimlik bilgilerinin elde edilmesine yol açmaktan ambargo kapsamına aldı. Aleksey Belan ve Evgeniy Bogachev adlı bu kişiler halen FBI’ın en fazla aranan 10 siber suçlu listesinde yer alıyor. ABD ambargosu bu kurum ve kişilerin uluslararası tüm kişisel ve parasal faaliyetlerine büyük kısıtlama getiriyor.
  • Rusya hükümetine ait biri Maryland eyaletinde diğeri se New York’ta bulunan iki mekan, Ruslarca istihbarat faaliyetlerinde kullanıldığı gerekçesiyle kapatıldı. Maryland eyaletinin Atlas okyanusu kıyısında Rusya tarafından 1972 yılında alınan 180 bin metrekarelik araziye sahip mekan, Rusya tarafından, ABD’deki diplomatik görevlilerinin ve ailelerinin dinlenme alanı olarak kullanılıyordu.

‘Grizzly Steppe’ nedir?

ABD İç Güvenlik Bakanlığı ile FBI’ın ortaklaşa hazırladığı ve tamamı internetten yayınlanan 13 sayfalık raporun başlığı. ‘Grizzly Steppe’, Step Ayısı anlamına geliyor. Rapor, Rus istihbaratının 2015 yılından itibaren ABD seçimlerine yönelik siber hareketlerini ve müdahalelerinin teknik detaylarını veriyor. Raporun olduğu gibi kamuoyuna açıklanmasındaki temel amaç ise Rusya’nın dünyanın her yerinde yürüttüğü benzeri siber müdahalelerini deşifre ederek buna karşı siber güvenlik firmaları ve hükümetleri tedbirli olmaya yönlendirmek. Bu nedenle de Rus istihbaratçıların faaliyetlerinde kullandıkları bütün IP adresleri, programları, yazılım kodları da raporda açık haliyle yer alıyor. Rapora göre Rusya’nın ABD seçimlerine siber müdahelesi 2015 yılında basit bir internet hilesi ile başladı. Rus istihbaratı siber görevlileri, ABD hükümetinin ve parti gruplarının yöneticilerinden 1000’den fazla kişiye art niyetli yazılım (malware) içeren e-mail gönderdiler. ABD’deki eğitim kurumlarından ve Amerikan e-mail adreslerinden geliyor gibi görünen bu e-maillerdeki linkleri tıklayanların e-mail yazışmaları ve onların kullandıkları sistemlere sızılarak tüm gizli bilgiler elde edildi. Örneğin Demokrat Parti Ulusal Komitesine sızmayı başaran Rus istihbarat servisi FSB’ye ait ‘Cozy Bear (Rahat Ayı)’ şeklinde adlandırılan grubun “Advanced Persistent Threat 29” veya “APT 29,” diye adlandırılan siber operasyonu, buradan akreditasyon yetkilerini çalarak, şifreleri kanallar üzerinden e-mail yazışmalarına ulaştı. Ve bu yazışmalar Wikileaks aracılığı ile kamuoyuna sızdırıldı.

İkinci dalga siber operasyon ise 2016 yılı Nisan ayında başladı. Rus askeri dış istihbarat servisi GRU’ya bağlı  Fancy Bear (Süslü Ayı) diye adlandırılan siber timin, “Advanced Persistent Threat 28” veya APT 28 veya operasyonu ile Demokrat Parti Ulusal Komitesinin ağlarına sızdı. Önde gelen birkaç parti yöneticisinin internet ileşimine erişim sağladılar.

Rapora göre, Rus istihbarat siber operasyonu, 8 Kasım’dan sonraki seçimden sonra bile devam ediyor. ABD’nin Süslü Ayı’ya ve Rahat Ayı’ya şimdilik yanıtı ise ‘Step Ayısı’ oldu. Obama yönetimi, Rusya’nın karşılık göreceğini söylüyor.

Trump ne yapacak?

Donald Trump, somut bir tepki vermekten kaçınarak, ‘hayat devam ediyor, biz de devam etmek zorundayız’ diye konuştu. Sonrasında ise gelecek hafta istihbarat yetkilileri ile buluşarak konuyu görüşeceğini söylemekle yetindi. Obama yönetiminin bu şok kararları, Donald Trump’ı oldukça zor bir durumda bırakacak. Trump, 20 Ocak’ta görevine başladıktan sonra ya istihbarat raporlarını kabullenecek veya hem ABD’nin bütün istihbarat kurumları ile kendi partisinin önemli bir kısmını karşısına almak pahasına bu kararları yürürlükten kaldıracak. Temsilciler Meclisi başkanı Paul Ryan, Obama yönetiminin önlemlerini ‘çok geç kalmış kararlar’ olarak nitelerken, Cumhuriyetçi Partili iki senatör Lindsey Graham ve John McCain Obama yönetiminin kararlarına desteklerini açıkladılar.

Rusya’nın tepkisi ne oldu?

Rusya, Beyaz Saray’ın açıklamasını ve raporu, ‘dış politikada başarısızlığına mazaret üretmek isteyen Obama’nın gider ayak umutsuz çabaları olarak’ nitelendiriyor. İlk tepki olarak Moskova’daki Amerikan Okulu’nu kapatma kararı alan Rusya daha ileri adımlarını da bugün açıklayacak.

Rusya’nun Londra elçiliğinin resmi hesabından atılan Twitte’te üzerinde ‘lame (topal)’ yazan bir ‘ördek’ resmi paylaşılarak, ”Obama’nın 35 Rus diplomatı sınırdışı etmesi Soğuk Savaş dejavusu. Amerikan halkı da dahil herkes onun bahtsız yönetiminin sonunu görmekten memnun” dendi.