AMERİKA BÜLTENİ (20 Şubat 2016)
Follow @amerikabulteni
ABD Başkan adylığı önseçimi yarışında Cumhuriyetçi Partide South Carolina önseçimi ve Demokrat Partide ise Nevada ‘caucus’ı yapıldı.
En büyük şok ise Cumhuriyetçi Partide yaşanıyor. Irkçı, cinsiyetçi, yabancı düşmanı görüşleriyle bilinen emlak, kumarhane ve otelcilik milyarderi Donald Trump, New Hampshire’dan sonra South Carolina’yı da açık farkla kazandı. Aylar önce herkesin bir şaka olarak gördüğü Trump’ın adaylığı, artık ‘durdurulamaz’ bir sürece dönüşmüş görüntüsü vermesi ile Cumhuriyetçi Partide büyük şaşkınlığa neden oluyor. Cumhuriyetçi Partinin tarihinde New Hampshire ve South Carolia’yı kazanıp da sonradan adaylığı kaybetmenin bir örneği henüz yok.
Cumhuriyetçi Parti South Carolina önseçim sonuçları:
 Trump
|
Oy Sayısı 239,851
32.5% Kazandığı Delege Oyu: 44 |
||
 Rubio
|
Oy Sayısı 165,881
22.5% Delege: 0 |
||
 Cruz
|
Oy sayısı: 164,790
22.3% Delege: 0 |
||
 Bush
|
Oy sayısı: 57,863
7.8% Delege: 0 |
||
 Kasich
|
Oy sayısı: 56,206
7.6% Delege: 0 |
||
Gecenin en büyük kaybedenleri ise Ted Cruz ve Jeb Bush oldu. Evanjelik oyları ile Iowa’da birinci olan Texas Senatörü Cruz, önseçime katılan Cumhuriyetçi seçmenlerin yüzde 74’ünü Evanjeliklerin oluşturduğu eyalette ağır bir yenilgi alarak, hakkındaki ‘Evanjelik desteği’ efsanesini de bitirdi.
Bush ailesinin üçüncü başkan hayali sona erdi
Öte yandan, 11 Eylül saldırısı ve Irak Savaşı ile ilgili hafta başında Bush ailesiyle açıktan polemiğe girmekten çekinmeyen Trump’ın, asker ve savaş yanlısı eyalette buna rağmen Bush’ları silmeyi başarması da dikkat çekti. Jeb Bush, Iowa ve New Hampshire’da hiçbir varlık gösteremedikten sonra en fazla yüklendiği eyalette de adeta silinerek başkanlık hayallerine son noktayı koydu. Jeb Bush, sonuçların açıklanmasından hemen sonra adaylık kampanyasını askıya aldığını ve sona erdirdiğini açıkladı. Bush soy adının desteğiyle 160 milyon dolarlık kampanya desteği sağlayan Bush’a, bu muazzam para gücü da yetmedi ve yarışın daha üçüncü eyaletinde pes etmek zorunda kaldı.
Rubio, ‘zafer’ konuşması yaptı
South Carolina seçimlerinin sonucu belli olduktan sonra tek zafer konuşması yapan aday Donald Trump değildi. Ted Cruz’u kıl payı geçerek ikinci olan Florida Senatörü Marco Rubio ise, aldığı sonuçla, yarışın bundan sonraki bölümünde parti ‘establishment’inin adayına dönüşme ve partinin Trump’a karşı son umudu olma misyonunu yüklenme hedefine bir adım daha yaklaştı. Rubio’nun sonuçlar açıklandıktan sonraki konuşmasını ‘zafer’ havasına yapmasının nedeni buydu. Ancak Rubio’nun Trump’a karşı ne derece başarılı olabileceği hala büyük bir soru işareti. Kaldı ki Jeb Bush yarıştan çekilse de bu yolda önemli bir rakibi daha var. South Carolina’da çok dikkat çekmese de Ohio Valisi John Kasich de yarışta iddiasını sürdürüyor. Özellikle Midwest eyaletlerinde güçlü olan Kasich, yarış bu coğrafyaya geçtikçe öne çıkacağı hesabı yapıyor.
Partinin ‘anti-Trump’ adayının kim olacağı ise büyük ölçüde 1 Mart günü 11 eyalette birden yapılacak önseçimler sonucunda belli olacak.
Trump’ın adaylığı engellenebilir mi?
Mevcut oy tablosuna göre Trump South Carolina eyaletinin 50 delege oyundan en az 44’ünü garantilemiş durumda. Ancak, Trump’ın 50 oyun tamamını alma ihtimali oldukça yüksek. Bazı siyasal gözlemciler, partinin artık geleneksel çizgiden çıktığını ve tabanını, Avrupa tipi bir faşist lider olan Trump’a büyük ölçüde kaptırdığı yorumları yapıyor. Nitekim Trump da, diğer adaylar çekildikçe Trump karşıtlarının tek adayda birleşip onu yeneceği savı ile alay etti. Trump, çekilen her adayın oy desteğinin de sonunda kendisine yöneldiğini ve bundan sonra da öyle olacağını iddia etti. Trump, bir sonraki durak olan Nevada’da ise anketlere göre en yakın rakibinin yaklaşık 40 puan önünde. Trump, Las Vegas’ın en büyük otel kumarhanelerinden birinin de sahibi.
Ancak, Trump’ın South Carolina’da anketlerdeki oy oranının oldukça altında bir farkla kazanması, ona olan desteğin de erimekte olduğu yönünde zayıf bir umudu besliyor. 1 Mart Süper Salı öncesinde Cumhuriyetçi Partinin merkez eğilimi için şimdilik tek umut da bu.
Follow @amerikabulteni