AMERİKA BÜLTENİ (15 Eylül 2015)
Follow @amerikabulteni
New Yorker dergisi, 21 Temmuz 2008 tarihli sayısının kapağında Obama’yı Üsame Bin Ladin’e ve Michelle Obama’yı da Afro kökenli bir militana benzetip ikisini siyahi sokak kültürüne özgü yumrukla selamlaşma yaptıran kapağıyla büyük tartışma yaratmıştı. Obama’nın sözcüsü, kapağı ‘estetikten yoksun’ bulduklarını söylemekle yetindi. Dergi ise karikatürün, medyanın Obama’ya yaklaşımı ile alay etmeyi amaçladığını savundu. Konu kapandı.
***
Wired dergisinin kapağında, Amerikan teknik istihbarat kurumu NSA’ın Amerikalıları ve birçok dünya liderini gizlice dinlediğini ifşa eden eski çalışanı Edward Snowden, Amerikan bayrağını, Amerikan devletinden korumak için sarılmış şekilde tasvir etti. Gerçek vatanseverlik konusuna ilginç bu yaklaşım popülist milliyetçileri çok kızdırdı.
***
Bloomberg Businessweek dergisi, Obama’nın en büyük reformu olan genel sağlık sigortası reformu sonrası kurulan resmi başvuru sitesinin teknik sorunlar nedeniyle başvuruları kabul etmemesi sonucu oluşan skandalı bu şekilde, teknolojiden anlayana şapka çıkartan bir güzellikle kapak yapmıştı.
***
Demokrat Partili New York milletvekili Anthony Weiner, New York belediye başkanlığına adaylık mücadelesi verdiği günlerde bir yandan da internet üzerinden tanıştığı kızlara cinsel organının fotoğrafını gönderdiği ortaya çıkınca milletvekilliğinden de istifa etmek zorunda kalmıştı. New Yorker dergisi, onu King Kong gibi Empire State Building tepesinde oturtan ve elinde cep telefonuyla ‘antenin’ fotoğrafını çekerken tasvir eden acımasız kapağıyla oldukça tartışma yaratmıştı.
***
Boston maratonuna bombalı saldırı gerçekleştirerek üç kişinin ölümüne 170 kişinin de yaralanmasına yol açan Çeçen asıllı terörist Dzhokhar Tsarnaev’i 19 Temmuz 2013 tarihli sayısına kapak yapan Rolling Stones dergisi, Tsarnaev’in sosyal medyada paylaştığı kendisine ait sempatik bir fotoğrafı kullanması ve yaşam öyküsünü paylaşarak ‘teröristi sempatik gösterdiği’ iddiasıyla bazı çevrelerin yoğun eleştirisine uğramıştı. RS ise, derginin sloganındaki, ‘gündemdeki politik ve kültürel konularla ilgili kapsamlı ve makul habercilik’ ilkesine bağlılıktan sapmadıkları şeklinde savundu kendisini.
***
Newsweek dergisi 2012 Mayıs ayında Obama’yı, ‘ABD’nin ilk eşcinsel başkanı’ diyerek kapak yaptı. Kapak dosyası ise Obama’nın ‘gay evliliğe’ açıktan destek veren ilk ABD başkanı olmasıyla ilgiliydi. Obama, eşcinsel ilan edildiği kapağa gülmekle yetindi.
***
American Conservative dergisi, 14 Ocak 2008 tarihli sayısında o günlerde Cumhuriyetçi Partideki başkan adaylığı yarışının önde götüren, New York eski belediye başkanı Rudy Guiliani’yi Hitler’in SS subaylarının üniforması içinde gösteren kapağıyla tartışma yaratmıştı. Kapak dosyasını yazan Glenn Greenwald, ülkenin en büyük şehrinin eski belediye başkanının, başkanlığı kazanması halinde ‘dünyadaki herkesten daha güçlü olma fantezisine sahip son derece otoriter bir lider olacağı’ tezini savunuyordu.
***
National Lampoon dergisinin 1973 yılı Ocak ayı kapağı, dergicilik tarihinin en ünlü kapaklarından biri. Photoshop öncesi çağa ait kapakta, bir köpeğin kafasına bir revolver silah dayalı ve kapakta, ‘Eğer bu dergiyi satın almazsanız bu köpeği öldüreceğiz’ yazıyordu.
***
Texas Monthly dergisi, 2007 Ocak sayısında, dönemin en kudretli ismi olan ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney’i kapağına elinde tüfekle taşımış ve, ‘Eğer bu dergiyi satın almazsanız Dick Cheney sizi alnınızın ortasından vurur’ diye yazmıştı. Dick Cheney’nin, o günlerde beraber ava gittiği arkadaşını tüfekle vurarak yaraladığını da hatırlatalım. Texas Monthly dergisinin National Lampoon’un efsane kapağına selam yolladığını söylememize gerek var mı?
***
Economist dergisi, 10 Eylül 1994 tarihli sayısındaki, şirket birleşmelerinin sonuçları ile ilgili dosyasına yaptığı bu kapak, haftalarca konuşulmuştu. İçerikte ise şöyle deniyordu: Develer de yapıyor, kuşlar ve arılar da yapıyor, şirketler bile yapıyor. Amerika’nın her yerinde bugünlerde şirketler birbirlerine aşık oluyor ve aynı yatağa giriyorlar.
***
Time dergisinin 8 Nisan 1966 tarihli, ‘Tanrı Öldü mü?’ kapağı, çok büyük tepkilere neden olmuş ve uzun yıllar konuşulmuştu.
***
Life dergisinin, 26 Kasım 1965 tarihli Vietnam Savaşı kapağı, Amerikan deniz piyadelerince gözleri ve ağzı bantlanmış bir komünist Vietnamlı ve ‘Vietnam’da savaşın kör gerçeği’ başlığıyla çıkmıştı. Savaşçı şahin çevrelerinin tepkisine neden olan kapak, Amerikan kamuoyunda Vietnam Savaşı karşıtı dalganın oluşmasında ateşleyici rollerden birini oynamıştı. Eğer Life dergisininki gibi birkaç basın organı daha o tarihlerde, ‘vatan millet Mississippi’ yerine, bunun benzeri kapaklar yapsa, ABD Vietnam savaşı batağından yıllarca önce çıkabilir, yaşadığı hezimeti yaşamayabilirdi.
***
Wired dergisinin 1997 yılı Haziran sayısı, artık herkesin iflasını beklediği günlerde ‘Apple’ı Kurtarmanın 101 Yolu’ başlıklı kapak dosyasına, Mac hayranlarının işinin Allah’a kaldığını ima eden ‘Dua edin’ kapağıyla çıkmıştı. Dergi baskıya giderken, Steve Jobs Apple’a geri dönmüştü ve Apple’ın öyküsü aslında daha yeni başlıyordu. Kapak, en efsane dergi kapaklarından biri olarak tarihe geçti.
***
Salça olmuş gidiyorsun Warhol..! Esquire dergisi, 1969 Mayıs ayı kapağında, Andy Warhol’un, meşhur ‘domates çorbası tenekesi’nin içinde yitip gidişi ile Amerikan avangart sanat hareketinin sonra erişini ilan ediyordu.
***
Sporun efsane adı Muhammed Ali, Vietnam Savaşına asker olarak katılmayı inançlarına aykırı olduğu gerekçesiyle reddedince barışseverlerin kahramanı olacak ama savaş medyasının gözünde vatan haini muamelesi görecekti. Esquire dergisinin, Muhammed Ali’nin uğradığı haksız hücumları, Ortaçağın önemli tablolarından biri olan ‘Aziz Sebastian’ın Öldürülmesi’ tablosuna benzer şekilde 6 okla vurulmuş halde tasvir ettiği 1968 yılı Nisan ayı kapağı, doğurduğu tartışmalarla efsane kapaklar arasına girecekti.
***
Time Dergisi, sık sık, ‘M’ harfini yerleştirdiği yerle, kapaktaki kişiye ‘şeytan boynuzu’ yaptığı yolundaki şehir efsanesi ile tartışmalara neden oluyor.