ABD Kongresi bugün el değiştirebilir
AMERİKA BÜLTENİ (5 Kasım 2024)
ABD’de bugün seçim günü. Gündemin çoğunluğunu Başkanlık seçimi meşgul etse de ülkedeki iktidar dengeleri açısından en az onun kadar önemli ve dramatik bir başka seçim daha var. Bugün sandığa giden Amerikan halkı, başkanının yanı sıra 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin 431 sandlayesi ile 100 sandalyeli Senato’nun 34 koltuğu için de oy kullanacak.
ABD Kongresine kimin hakim olacağı bir sonraki başkanın ajandasını ne kadar yasalaştırabileceğine, yönetim kademelerine atayabileceği isimlere, ekonomiye ve ABD’nin dış politikasına etkileri nedeniyle oldukça kritik.
Temsilciler Meclisi ilk kez siyah başkana sahip olabilir
ABD Temsilciler Meclisinde halen Cumhuriyetçilerin 220-212 üstünlüğü var. Bugünkü seçimde, anketler Demokratların Cumhuriyetçilerden sadece 4 koltuk kapıp çoğunluğa geçmesini daha yüksek bir olasılık olarak görüyor. Çünkü çekişmeli iki tarafa gidebilecek 15 sandalyenin neredeyse tamamı Demokratların güçlü olduğu mavi eyaletlerde.
Ancak birçok seçim bölgesinde başa baş yarış, Temsilciler Meclisinde kimin çoğunluğu oluşturduğunun öğrenilmesinin günler hatta haftalar almasına yol açabilir. Özellikle de Meclis’te 52 sandalye ile en fazla üyeye sahip California eyaletinin 6 sandalyesinde çekişme olması bu eyaletteki sayımın 2022’de olduğu gibi uzun sürmesine yol açabilir.
Demokratların çoğunluğu ele geçirmesi halinde, halen Demokrat Parti grubunun lideri olan New York Milletvekili Hakeem Jeffries’e Temsilciler Meclisi Başkanı olma yolu açılacak. 2022’de Nancy Pelosi’den grup liderliğini aldığında, iki büyük partiden birinin ilk siyahi grup lideri olarak tarihe geçen Jeffries, eğer sonuçlar umdukları gibi giderse ABD Temsilciler Meclisinin ilk siyah başkanı olarak da tarihe geçecek.
Cumhuriyetçilerin, 2022 seçiminde elde ettikleri Meclis seçimini kaybetmeleri politik olarak oldukça büyük bir hezimet olacak. 1954 yılından beri hiçbir parti, sadece tek dönem sonunda Meclis çoğunluğunu kaybetmemişti.
Cumhuriyetçilerin çoğunluğu kazanmasından sonra Trump’a sadık MAGA grubu ile partinin ana akım milletvekilleri arasındaki görüş farklılığı, partinin çoğunluk lideri ve Meclis Başkanı Kevin McCharty’nin başkanlığı kaybetmesine yol açmıştı. Halen Meclisin Başkanlığını Trumpçı gruptan Mike Johnson yürütüyor. Trump’ın ve MAGA grubunun yasama faaliyetlerini engellemesi nedeniyle ABD’nin 118. Kongresi olan bugünkü Meclis, 1930 Meclisinden beri en işlevsiz meclis olarak tarihe geçti.
Senato Demokratlardan Cumhuriyetçilere geçebilir
ABD Senatosunda Demokratların 51-49 gibi oldukça küçük farkla üstünlüğü var. West Virginia senatörlüğünü kaybetmeleri neredeyse kesin. Yani Cumhuriyetçiler, kayıp yaşamadan tek bir sandalye da kazanarak çoğunluğa geçebilir. Bugün seçime konu olacak 34 koltuğun 15’i halen Demokratlara ve 9’u da halen Cumhuriyetçilere ait.
Diğer eyaletlerde hangi partinin kazanacağı neredeyse kesin olduğu için Michigan, Ohio, Pennsylvania, Wisconsin, Arizona, Nevada, Montana, Nebraska, Maryland, ve Texas sonucu belirleyecek eyaletler. Demokratlar, Cumhuriyetçi Partinin kalesi olan Texas’ta ilk kez kazanma ümidine bu kadar sahipler. Öte yandan Florida’da bir mucize beklentisi ile diğer eyaletlerdeki olası kayıplarını dengelemeyi ümit ediyorlar.
Arizona eyaleti aşırı solcu ve aşırı sağcı iki aday arasında en büyük kutuplaşmayı yaşan eyalet. Demokrat Partiden seçilen Kyristen Sinema bu yıl yeniden aday değil. Onun koltuğu için Trump’ın ve Maga hareketinin gözdesi Kary Lake ile solcu aday Ruben Gallego yarışıyor.
Michigan’da ise iki merkez adayın çekişmesi var. Başkanlık seçiminde Trump’ın kazanacağına kesin gözüyle bakılan Ohio’da ise Demokrat Partili Senatör Sherrod Brown koltuğunu Trumpçı Bernie Moreno’ya karşı koruyor. Eğer Demokratlar bir sürpriz yapıp Texas’ı kazanamazsa Senato’da dengeleri değiştirebilecek eyaletin Ohio olması bekleniyor.
