Seçim haritasının küçük mavi noktası: Nebraska
AMERİKA BÜLTENİ (5 Kasım 2024)
ABD tarihinin en çekişmeli seçimlerinden biri için sandık başında. Salı akşamı sandıklar kapandıktan sonra ise oldukça tartışmalı ve gergin bir sayım süreci bekliyor ülkeyi. İki adayın birbirine yakın oyları birçok sıradışı olasılığı da oldukça mümkün hale getiriyor. Bunlardan biri ise başkanın kim olacağına Nebraska eyaletindeki tek bir seçim bölgesinin karar verme olasılığı.
Her eyaletin, ABD Kongresinde milletvekili ve senatör toplam kaç oyu varsa başkanı seçecek ‘Seçiciler Kurulu’nda (Electoral Kolege) o kadar oyu var. Neredeyse her eyalette en çok oyu alan aday o eyaletin ‘Seçiciler Kurulu’ndaki (Electoral Kolege) bütün oylarını kazanmış sayılıyor. Sadece iki eyalet, Maine ve Nebraska, ‘kazanan hepsini alır‘ sistemini uygulamıyor. Maine ve Nebraska eyaletleri, seçililer kurulu oylarını, Kongre seçim bölgelerine göre ayırıyor ve o seçim bölgesinde en çok kim oy almışsa o bölgenin ‘electoral college’ oyunu o adaya veriyor. Dolayısıyla bu iki eyaletten iki adaya da oy çıkabiliyor.
Maine eyaletinin toplam dört oyunu geleneksel olarak 3’ü Demokratlar ve 1’ini ise Cumhuriyetçiler kazanıyor.
Nebraska eyaletinde ise 5 seçim bölgesinden dördünü genelde Cumhuriyetler kazanırken son yıllarda eyaletin en büyük kenti olan Omaha’nın olduğu beşinci bölgeyi Demokrat adaylar kazanmaya başladı.
Çekişmeli eyaletlerden Cumhuriyetçi eğilimi daha yüksek Georgia, Arizona ve Nevada’yı Trump’ın, Demokrat eğilimi daha yüksek Pennsylvania, Michigan ve Wisconsin’ı ise Harris’in kazanması Nebraska’nın bu tek seçim bölgesini ABD başkanını belirleyecek pozisyona taşıyacak. Yine iki adayın kritik eyaletlerdeki bazı diğer kazanma olasılıkları da 270 oya ulaşmak için Nebraska’nın tek oyuna muhtaç hale getirebilir.
Eğer, bu bölgeyi son yıllarda olduğu gibi yine Demokratlar kazanırsa bu tek oy Harris’i 270 oya taşıyıp başkanlığı getirecek. Eğer, Trump burayı da kazanırsa, bu tek oy Trump’ı 269’a taşıyacak ve iki aday 269 oy eşit almış olacak.
Seçici oyunda eşitlik olduğunda ne oluyor?
ABD Anayasasına göre, eğer seçiciler kurulu oyunda eşitlik olursa veya hiçbir aday salt çoğunluk oyuna ulaşamazsa, seçimi Temsilciler Meclisi yapar. Ancak Başkan seçiminde Temsilciler Meclisinde her eyaletin sadece bir oyu olur. O oyun hangi yönde olduğuna ise her eyaletin kendi Kongresi karar verir.
ABD’de bugün 50 eyaletin 26’sında Cumhuriyetçi Partililer çoğunlukta olduğu için bu durum Trump için bir avantaj. Trump 26 oyla ABD başkanı seçilebilir.
ABD tarihinde daha önce sadece iki seçimde eşitlik olmuştu. 1800 seçiminde ve 1824 seçiminde. Yani 200 yıldır böylesi bir durum hiç yaşanmadı.