AMERİKA BÜLTENİ (17 Ağustos 2012)
Ekvador’un Julian Assange’a sığınma hakkı vermesiyle, Wikileaks kurucusunun aylardır Ekvador’un Londra büyükelçiliğinde saklanması krizi yeni bir boyut kazandı. İngiliz polisi, Assange yakalamak için bina dışında hazır bekliyor. Şimdi bütün dünya Assange’ın Londra’daki bu binadan nasıl çıkıp Ekvador’a gidebileğini tartışıyor.
Öncelikle Assange’da Ekvadorlu tipi yok. Binadan çıktığı anda külyutmaz İngiliz polisi onu tanır. Beyaz saçları ve uzun boyu ile kalabalığa karışma şansı da yok. Dolayısıyla A planı çalışmaz. İşte gündemdeki diğer planlar:
Assange diplomatik arabayla çıkabilir mi?
Çıkabilir. Ancak nereye kadar gidebilir? Polisin bu aracı durdurma yetkisi var. Ancak içine girip arama yetkisi yok. Polisi atlatmayı başarsa bile sonuçta bir uçağa binmesi gerek. Uçağa binişte ya da uçak içinde tutuklanma riski var. Ekvador bir çılgınlık daha yapıp, Assange’ı o diplomatik araçtan indirmeden, kargo uçağı gibi büyük uçağa, araçla birlikte bindirerek Ekvador’a götürebilir. Ama, her türlü ululslarası antlaşma ve temayülü bir kenara bırakarak elçilik binasına girmenin yollarını düşünen İngiliz polisi, diplomatik kargoya girmede çok fazla incelik düşünmeyebilir.
Peki diplomatik torba içinde çıkarılabilir mi?
Diplomatik çantalar, ilgili ülkenin istediği büyüklükte olabilir. Açılamazlar, bakılamazlar, aranamazlar. Ancak, yasalar, diplomatik çantaların ofis materyalleri için olduğunu söylüyor. Gözüpek İngiliz polisi, Julian Assange’ın içinde konduğu bir diplomatik torbanın ofis materyali taşımadığını farkedebilir.
Assange önce Ekvador vatandaşı sonra büyükelçi yapılır
Eğri oturalım doğru konuşalım. Çözüm önerileri içinde başarı şansı en yüksek olanı bu. Ekvador’un Assange’ı önce Ekvador vatandaşı yaptıktan sonra onu Ekvador’un İngiltere ya da BM Büyükelçisi yapacak. Bunun için Ekvador’un iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da kötüye gitmesi riskini göze alması gerek.
Büyükelçiliğimi kapatıyorum, sen de kapat!
İngiliz diplomatlara göre İngiltere’nin de Assange’ı yakalamak için eli fena değil. Örneğin, Ekvador büyükelçisini geri çekerek elçiliği boşaltabilir. Bu durumda Ekvador da tepki olarak Londra’daki büyükelçiliğini boşaltmak zorunda kalacakmış.
İngiltere’nin Ekvador büyükelçiliğine girmesi çok riskli bir adım olur. Dünyada, aynı şeyi İngiliz elçiliklerine yapacak ülkeler var. The Guardian’dan Peter Beaumont’a göre, İngiltere, Assange’a bir tür hapis yaşatarak bekle gör taktiği uygulayacak. Eski İngiliz diplomat Paul Whiteway da CNN’e yaptığı açıklamada, ‘İngiltere’nin beklemekten başka yapacağı bir iş olmadığını’ söylüyor.
Bu dünya tarihinde ilk sığınma krizi olmaz. Soğuk savaşın sürdüğü 1978 yılında iki Sibiryalı aileye mensup 8 kişi ABD’nin Moskova Büyükelçiliği’ne sığınmıştı. 8 Sibiryalı 5 yıl boyunca ABD’nin Moskova Büyükelçiliği’nde yaşamış ardından ABD’ye götürülmüştü.
Tüm bu tartışmaların gölgesinde, şimdi gözler Assange’ın Pazar günü yapacağı açıklamada. Assange’ın bir çıkış stratejisi var mı görülecek. Sizin daha parlak bir çıkış fikriniz varsa, paylaşmamazlık etmeyin.