Yahudi dünyası yeni yılı Roş Aşana’yı kutluyor
AMERİKA BÜLTENİ (4 Eylül 2013)
Yahudi dünyası, Çarşamba günü gün batımından itibaren kutlayacağı yeni yıl bayramı Roş Aşana(Rosh Hashanah) heyecanını yaşıyor. Yahudi takvimine göre her yıl Tişri ayının ilk günü kutlanan Roş Aşana ile bu yıl 5774 yılına girilecek. Adem ve Havva’nın da bugünde yaratıldığına inanılıyor. Çarşamba günü güneş batımıyla başlayan bayram kutlaması, Cuma günü güneş batımına kadar sürecek. 4 Eylül akşamı başlayan Roş Aşana, 1899 yılından beri en erken tarihe denk gelmiş oldu. Yahudiler bir daha bu erken tarihte yeni yıl kutlamasını 2089 yılında yaşayacak.
Bu bayramın en dikkat çekici özelliklerinden biri de Havralarda, ‘’şofar’’ adlı boynuzdan yapılma enstrümanın çalınması. Şofar üflenerek başlayan Roş Aşana’da gece ziyafet sofralarında toplanan Yahudiler, dualarla, 10 gün sürecek kutsal günlere başlayacak. Çünkü bu gün ile birlikte Yahudi inancına göre, ‘Atseret Yeme Hateşuva’ ya da ‘’Yamim noraim’’ denilen on günlük ‘’tövbe ve ibadet’’ günleri başlıyor. 10’ncu gün ise Yahudi inancına göre Kefaret günü olan Yom Kippur bayramı. Yahudiler, Yom Kippur’a kadar geçecek bu 10 gün boyunca Tanrı’nın geçen tüm yıl boyunca her bir Yahudinin, günlük hayatlarının her gününde neler yaptığını tarttığına ve kimlerin yayaşyıp kimlerin öleceğine karar verdiğine inanıyor.
Roş Aşana’daki genel kutlama cümlesi ise, ‘’iyi ve tatlı yıllar’’ anlamına gelen ‘’Şana tova u’metuka (shana tovah u’metukah)’’ veya kısaca ‘Şana tova” şeklinde. Yidişçe, iyi yıllar anlamında “ah gut yohr” dendiği de oluyor. Günün en çok tüketilen gıdası ise geleneksel olarak ballı elma. Yiyenlerin iyi ve tatlı bir yıl geçireceğine inanılıyor.