AMERİKA BÜLTENİ (2 Kasım 2016)
Follow @amerikabulteni
Trump’ın kadınları nasıl taciz ettiğini anlattığı ses kasedinin yayınlanmasından sonra Hillary Clinton’ın rahat kazanacağı gözüyle bakılmaya başlanan 8 Kasım ABD başkanlık seçimine 7 gün kala yayınlanan bir anketin sonuçları bütün hesapları alt üst etti.
ABC News ve Washington Post gazetesinin ortak anketine göre haftalardır açık ara önde olan Clinton ulusal oy toplamında rakibinin 1 puan gerisine düşmüş durumda. Sadece sekiz gün önce sonucu yüzde 50 – 38 Hillary Clinton lehine bulan aynı anket organizasyonuna göre Salı günü itibarı ile sonuç Trump lehine yüzde 46’ya yüzde 45’e gelmiş durumda. Bazı analistlere göre bu manzaranın oluşmasında son bir aydır Trump’ı desteklemeyi bırakan Cumhuriyetçilerin son günlerde yeniden Trump’ı desteklemeye başlamasının yanı sıra, FBI Direktörü James Comey’in FBI’ın Hillary Clinton’ın dışişleri bakanıyken özel sunucuya ait email adresinden e-mailleşmesi hakkında yeni bir soruşturması olduğunu açıklamasının da etkisi var.
Clinton’ın kampanyasına göre ABC anketi ‘sorunlu’
Ancak Demokrat Partililere göre ise Clinton’ın e-mail soruşturmasının seçmen tercihinde iddia edildiği kadar ciddi bir etkisi yok. Demokratlar, böylesine kutuplaşmış bir ortamda seçmen tercihinin bir haftada 13 puan oranında değişmesinin imkan dahilinde olmadığı görüşünde. Clinton’ın kampanyası bu nedenle ABC anket yöntemini ”sorunlu” bulduğunu açıkladı.
Bazı siyasi gözlemciler de, ABC News – Washington Post anketinin, kendisiyle aynı günde yapılan anketler içinde Trump’ı önde gösteren tek anket olduğuna dikkat çekiyorlar. Aynı günkü diğer bütün ulusal anketlerde Hillary Clinton, rakibinin 1 ila 7 puan önünde gözüküyor. Politico’nun Comey’nin açıklamasından sonra yaptırdığı ankette de Clinton’ın 3 puan önde olduğu görünüyor.
Seçim tahminlerinde Clinton açık ara önde
ABD’de anket sonuçları veya matematiksel yöntemlerle seçim tahminleri yapan birçok organizasyon var. Bunların en ünlüsü olan FiveThirtyEights’in kendi hesaplama yöntemine göre Çarşamba sabahı itibarı ile Hillary Clinton’ın kazanma olasılığı yüzde 71,2 iken Trump başkanlığı kazanma olasılığı yüzde 28.8 düzeyinde. Eyaletlerdeki yerel anketlere dayalı hesaplama yöntemi kullanan Huffington Post’un hesaplamasına göre ise Clinton’ın başkanlığı kazanma olasılığı yüzde 98 iken Trump’ınki yüzde 2 oranında. New York Times’ın tahmin çalışması yapan Upshot projesine göre ise Hillary Clinton’ın kazanma olasılığı yüzde 88.
Princeton Üniversitesi bünyesindeki Election Consortium’a (PEC) göre Clinton’ın kazanma olasılığı yüzde 99’da.
Daily Kos’un tahmin hesaplamasında Clinton’ın seçimi kazanma olasılığı yüzde 96 iken Trump’ın ABD başkanı olma olasılığı yüzde 4 oranında.
Son yıllarda tahminleri dikkat çeken seçim tahmin porjelerinden biri olan PollyVote’un hesaplamasına göre ise 2 Kasım 2016 günü şartları ile gidildiğinde 8 Kasım akşamı sandıktan çıkan oyların ulusal çapta yüzde 53’ü Clinton’a ve yüzde 47’si Trump’a gidecek.
PredictWise’a göre ise 2 Kasım 2016 günü itibarı ile ABD’nin bir sonraki başkanının Demokrat partili olma olasılığı yüzde 84, Cumhuriyetçi Partili olma olasılığı ise yüzde 16.
Clinton’ın sandıktaki rakibi Trump değil
Amerikalı siyasi analistlerin neredeyse tamamının hemfikir olduğu bir konu ise Hillary Clinton’ın Salı günü sandıktaki en büyük rakibinin Trump değil kendi seçmeni olacağı. Demokratların bir kısmının ve Trump’tan korkan bağımsız seçmenlerin çoğununun Hillary Clinton’ın başkanlığı fikrinden çok da heyecan duymadıkları biliniyor. Bu geniş kesimin seçimdeki temel motivasyonu ‘Hillary’nin kazanması’ değil ‘Trump’ın kazanmaması’. Son haftalarda Hillary Clinton’ın oldukça önde görünmesinin, Clinton’a oy vermekte pek de hevesli olmayan bu kesimin ‘nasıl olsa kazanıyor’ rahatlığıyla sandığa gitmemesine neden olabileceği endişesi hakimdi. ABC anketinin, Trump’ın kampanyası kadar Clinton’ın kampanyasında yeniden canlandırmasının nedeni de bu oldu.
Seçim günü seçmenlerin sandığa göstereceği ilginin oranı anketlerin de en büyük handikapı. Bu nedenle de anketler ne söylerse söylesin, sandıklar kapanıncaya kadar kesin bir sonuç öngörmenin olasılığı yok. ABD Başkanı Obama da Florida’da yaptığı konuşmada Demokrat seçmenlere, seçmenin, Usain Bolt gibi daha bitiş bandına ulaşmadan gülümseme lüksü olmadığı uyarısı yaptı.
Sonuçta Amerikan seçim tarihinde, kesin görülen galibiyetlerin sandıkta büyük bir hezimetle karşılaşması örnekleri de az değil.
Follow @amerikabulteni