AMERİKA BÜLTENİ (20 Aralık 2011)
Follow @amerikabulteni
Kurduğu iReport platformundan haber merkezine yağan okur fotoğraflarını haberleri için yeterli gören CNN’in, 12 tam zamanlı foto muhabiri birden işten çıkarmaya karar vermesi, bir tartışmaya da kapı araladı.
CNN yurtiçi haber dairesi başkan yardımcısı Jack Womack, çalışanlarına hitaben yazdığı kurum içi yazıda konuya şöyle açıklama getirdi:
Uzun süredir foto muhabirlerimizi ABD çapında hangi ünitelerimizde kullanabileceğimizi analiz etmeye çalıştık. Talepleri, uluslararası merkezlere yayma imkanlarını araştırdık. Kullanıcı temelli içerik, CNN iReporters ve sosyal medyanın etkilerini gözönüne aldık. Tüketici temelli teknolojiler artık çok kolay ve herkesçe ulaşılabilir durumda. Herkesçe kullanılabilen küçücük fotoğraf makineleri, yüksek ve profesyonel yayın kalitesinde. Bu teknoloji her geçen gün daha çok sıradan insan tarafından kullanılıyor. Bütün bu sonuçları karşılaştırdığımızda CNN olarak fotomuhabirlerimizin bir kısmını işten çıkarmaktan başka yol bulamadık.
Bu gelişmenin gündeme getirdiği soru açık: Belli bir yaş grubunun altında yaştaki hemen herkesin akıllı telefon sahibi olduğu ve Twitter üzerinden son dakika gelişmelerinin fotoğraflarını paylaştığı bu çağda profesyonel foto muhabirliğinin sonu mu geliyor?
‘’Eğer bu oyunun kuralı doğru zamanda doğru yerde olmaksa ben bu oyunu kazanamam. Çünkü ben’den bir tane var’’ diyen Wall Street Journal foto muhabiri Rob Bennet‘e göre bu çok olası :
‘’Dayanamam bırakırım. Milyonlarca kişi akıllı telefonlarıyla her olay mahallinde anında görüntüleme yapıyor. 11 Eylül olduğunda da Japonya’daki tsunamide de artık profesyonel fotoğrafçıların ürünleri değil, olay anını görüntüleyebilen sıradan akıllı telefonların ürünleri damga vuruyor. Bomba da patlasa, ev de yansa, bir suikast de olsa, bir akıllı telefon kullanıcısı orda olacak. Bu da mesleği öldürecek. Ve buna karşı yapacak hiçbir şey yok’’
Analizler, kamerası çok daha gelişmiş olan yeni nesil akıllı telefonlarla beraber foto paylaşım sitelerine yüklenen fotoğraf sayısında da patlama yaşandığını gösteriyor. Birçok büyük medya kurumu haberlerinde kendi fotomuhabirlerinin ürünleri yerine Flickr, Instagram gibi platformların kullanıcılarının fotoğraflarını kullanması dikkat çekiyor. Öyle ki artık birçok foto muhabiri bile, ağır ve büyük profesyonel makineleri sürekli taşımak yerine birçok işini akıllı telefon ile gerçekleştiriyor.
Amatör turistin fotoğrafı, yüzlerce foto muhabirini gölgede bıraktı
Ünlü foto muhabiri Michael Christopher Brown, geçtiğimiz aylarda Libya’daki olaylar sırasında bütün fotoğrafları, iPhone 4 ile çekti. Hemen yanı başındaki iki foto muhabiri Chris Hondros ve Tim Hetherington’a şarapnel isabet edip öldürdüğünde de iPhone’u ile fotoğraf çekiyordu. Brown, iPhone kullanımının kendisini haber fotoğrafları çekerken ustalık yerine fotoğrafladığı konuya odakladığını itiraf ediyor. Modern haber tüketicisi de fotoğrafta estetiğe daha az önem veriyor. İyi fotoğraf hala iyi fotoğraf ama günün kazananı Twitter’dan en hızlı yayılan fotoğraf oluyor.
Bunun en güzel örneği ise Endeavour uzay mekiğinin son seferini gerçekleştirdiği gün yaşandı. Güne damgasını vuran fotoğraf, Kennedy Space Center’a günlerce önceden kamp kuran profesyonel fotoğrafçılara değil, Stefanie Gordon adlı New Jerseyli bir turist kadına aitti. Gordon, o sırada içinde olduğu yolcu uçağıyla Palm Beach’e uçuyordu ve uzaktan uzay mekiğinin birkaç fotoğrafını çekerek Twitter’da paylaştı. Kısa sürede tüm dünyaya yayıldı bu görüntüler.
AP kare başına Gordon’a 500 dolar ödeyerek yayın hakkını satın aldı. Büyük medya kurumları bu fotoğrafı kullandı. Ertesi gün birçok dünya gazetesinin birinci sayfasını bir amatörün çektiği bu fotoğraflar süsledi. Gordon, Star-Ledger gazetesine yaptığı açıklamada, ‘’Çok ilginç bir deneyim. Böyle birşeyin başıma geleceğini düşünmemiştim bile. Galiba doğru zamanda doğru yerdeydim’’ diye konuşacaktı.
Washington Post’un foto muhabirlerinden Darrow Montgomery ise, foto muhabirlerinin neslinin tükeneceğine kesinlikle katılmıyor. Etik ve metrik ölçüler bir değer ifade ettiği sürece foto muhabirliğinin de devam edeceğini savunuyor.
Öte yandan Wall Street Journal foto muhabiri Rob Bennet’in, Columbia Üniversitesi Gazetecilik Fakültesinde ‘photojournalism’ dersi verme teklifini reddetme gerekçesi de dikkat çekiciydi: ‘’genç gazeteci adaylarına bu dersi vermek bende sanki koyunları mezbahaya hazırlama hissi gibi bir his uyandırıyor’’.
CNN’in eylemini de anlayışla gördüğünü kaydeden Bennet, medya kurumlarının piyasa güçleri karşısında duramayacaklarını, ticari başarıları için bazı kararlar almak zorunda olduklarını ifade ediyor.