Skip to content
Menu

ABD 49 eyalet mi? North Dakota’nın eyaletliği tartışılıyor!

Eyalet Anayasasındaki ciddi bir mevzuat hatasının ortaya çıkması North Dakota’nın eyaletlik statüsünü tartışmalı hale getirdi. Eyalet Kongresinin Eyalet anayasasında yaptığı değişiklik için 2012’de referandum yapılacak. Ancak, artık bazı hukukçular, ABD’nin 50 değil 49 eyalet olduğu iddiasında.

Cemal DEMİR / Amerika Bülteni

19 Temmuz 2011, Salı

Sadece ABD’deki okul öğrencileri değil bütün dünyada çocuklar ABD’yi öğrenirken ülkenin 50 eyaletten oluştuğunu öğrenir. Ancak 82 yaşındaki bir North Dakotalının ortaya çıkardığı mevzuat hatası, North Dakota’nın eyaletlik statüsünü tartışmalı hale getirdi. Eyalet Anayasasındaki yanlışlığın ortaya çıkmasından sonra alel acele anayasada düzeltme yapana Eyalet Kongresi, anayasal değişikliği 2012 seçiminde referendum paketi olarak eyalet sakinlerinin onayına sunacak.

Ancak bu değişklik North Dakota’nın statüsü tartışmasını sona erdirmedi. Şimdi bazıları eyalet statüsünün devam ettiğini savunsa da bazı uzmanlar, mevcut mevzuatıyla North Dakota’nın da Porto Riko gibi ABD bölgesi statüsünde olduğu iddiasında.

Herşey bugün 82 yaşında olan John Rolczynski adlı eyalet sakinin 1995 yılında  eyalet anayasasını okurken bir ayrıntıyı farketmesiyle başladı. Eyalet Anayasası, yürütme organı başının ABD Federal Anayasasını destekleme yemini getirmiyor. Bu da ABD Anayasası ile açıkça çelişiyor. ABD Anayasasına göre, eyaletin 3 erkinin de yürütme, yargı ve yasama organlarının görevlerine ABD Anayasasına yemin ederek görevlerine başlamasını zorunlu kılıyor.

Bundan tam 16 yıl sonra eyalet senatörü Tim Mathern’in hazırladığı ve eyalet anayasasındaki değişiklik önergesi, eyalet kongresinde kabul edildi. Ancak, değişikliğin yürürlüğe girebilmesi için 2012 yılında yapılacak referandumda eyalet sakinlerinin onayını alması gerekiyor.

Eyalet Anayasasının, ABD Anayasası’nın eyalet statüsünü düzenleyen 6’ncı maddesi hükmüne aykırılığı, North Dakota’nın statüsünü de tartışmalı hale getirdi. Ayrıca, eğer referendum onaylanırsa, ABD’nin 50’nci eyaleti statüsünün de Hawaii’den North Dakota’ya geçmesi gerektiğini savunanlar bile var.

ABD’nin ıssız Kızılderili köşesi

ABD coğrafyasında Plain olarak adlandırılan Büyük Plato’nun en kuzey eyaleti olan North Dakota geniş arazisine rağmen 670 binlik nüfusuyla ülkenin en az nüfuslu üçüncü eyaleti. Dakota ve Sioux Kızılderililerinin vatanı iken 1889 yılında ABD’ye katılan North Dakota’nın başkenti Bismarck. Ancak ABD’de North Dakota dendiğinde akla bir tek, Coen Biraderlerin ünlü filmine esin kaynağı olan Fargo şehri geliyor. Ancak bu sınır şehrinin ekonomik ve nüfus varlığı da büyük ölçüde Minnesota eyaletine dayanıyor.