AMERİKA BÜLTENİ (13 Şubat 2020)
Dünya, Çin’den dünyaya yayılan koronavirüs salgının kıtada yayılmaması için oldukça dikkatli olmaya çalışıyor. Ancak salgının ekonomik etkilerine karşı karantina uygulamak mümkün değil. New York Times gazetesinde yayınlanan değerlendirmeye göre, koronavirüs salgının şok dalgası, son zamanlarda sorunlar yaşayan Almanya ekonomisini ve böylece bütün kıtanın ekonomisini durgunluğa sürükleyebilir.
Kıta ekonomistleri, Çin’in, üretim ürünleri ihracatı ve artık en az onun kadar önemli olan tüketimi ile yeniden küresel ekonomide rolüne dönmesinin, en iyi ihtimalde bile haftalarca süreceğini öngörüyor.
Frankfurt merkezli Commerzbank’ın baş ekonomisti Jörg Kramer, gazeteye, ‘’Çin’in üretime başlaması ne kadar gecikirse, risk de o kadar büyür’’ diye konuşuyor. Mercedes-Benz otomobillerin üreticisi de olan Daimler’in CEO’su Ola Kallenius da, Salı günkü basın toplantısında, her gün Çin ile görüşüp durum değerlendirmesi yaptıklarını belirterek, ‘belirsizliğin’ ciddi bir kriz oluşturma potansiyelinden yakındı. Daimler’in biri, salgının başladığı Wuhan’da olmak üzere Çin’de birkaç üretim fabrikası bulunuyor. Şangay fabrikası bu hafta yeniden üretime başladı ama işçilerin sadece yarısı işbaşı yapabildi.
ABD Merkez Bankası (FED) başkanı Jerome Powell da, Salı günü ABD Kongresindeki oturumda, Kongre üyelerine, Çin’deki salgının ABD’de ve bütün kürede ekonomik sıkıntılara neden olabileceğini söyledi.
Alman oto endüstrisinin, 2019’nun son çeyreğinde küçülmesi, endüstrinin komşu bir çok ülkedeki küçük ve orta büyüklükteki tedarikçisini de olumsuz etkileyeceği için kıta ekonomisinde alarm zilleri çalmasına neden oluyor.
ING Bank baş ekonomisti Carsten Brzeski, Almanya’nın bir çok ülkenin en önemli ticaret ortağı olduğuna dikkat çekerek, ‘’Alman ekonomisi yavaşlarsa bu hepsine yansıyacak’’ değerlendirmesinde bulunuyor. İtalya ekonomisi, Almanya ile ticarete bağımlı endüstriyel kuzeyi nedeniyle, 2019’un dördüncü çeyreğinde küçüldü. 2018’in son çeyreğinde 1.6 milyar Euro kar açıklayan Daimler, 2019’un son çeyreğinde ise 11 milyon Euro zarar açıklamıştı.
Çin, Almanya’nın en büyük endüstrisi olan otomobil üretiminin en önemli pazarına dönüşmüş durumda. Örneğin 2019 yılı içinde sadece Çin’de 700 binden fazla Mercedes-Benz otomobil satıldı. Bu, ABD’de satılanın iki katı.
Deutsche Bank ekonomisti Stefan Schneider, Salı günü müşterilerine gönderdiği değerlendrimede, koronavirüsün, küresel ekonomik toparlanmaya çok ciddi tehdit oluşturduğuna dikkat çekerek, Almanya’da yılın ilk yarısında bir ekonomik durgunluğun oldukça olası hale geldiği uyarısı yaptı.
Almanya oto sanayinin önemli ekonomistlerinden Olaf Wortmann da, koronavirüs salgını aşıldığında bazı zararların telafi edilebileceğini ama, virüsün yarattığı belirsizlik ne kadar uzun sürerse, sonrasında toparlanma imkanın da aynı oranda azalacağına dikkat çekti.
Öte yandan, koronavirüs, küresel hammadde akışını da şimdiden sarsmış durumda. Çin’e, hammadde nakliyesi, salgının yayılmasına karşı önlemler nedeniyle oldukça yavaşlamış durumda. Bu da, en büyük ithalatçısı Çin olan Katar gibi Likidite doğal gazdan, demire, bakırdan alüminyuma kadar hammadde fiyatları büyük düşüş yaşıyor ve üretici ülkeleri olumsuz etkiliyor.
Çin’in tüketim pazarına satış yapan bir çok küresel üretici de, tüketimdeki büyük düşüş nedeniyle, ürettikleri malı depolamada büyük sorun yaşıyor. Şu anda, okyanuslarda en az 15 likit gaz tankeri, Çin’de talebin keskin düşüşü nedeniyle adeta, yüzer depoya dönüşmüş durumda.