Skip to content
Menu

Amerikalılar niye İngilizlerden az yaşıyor?

14 Temmuz 2011, Perşembe

Dünyanın en varlıklı ülkesinde yaşamanın bir bedeli var: Yaşam süresi. ABD’de erkekler ortalama 75 yıl yaşıyor. Bu süre, İngiltere’de yaşayan erkeklerden 1,5 ve Avustralya’da yaşayan erkeklerden 3,5 yıl daha az.

Amerikalı kadınların ortalama ömrüyse 81’in biraz altında ve Avustralya’daki ortalama kadın ömründen 3 yıl kadar daha az.

Seattle’daki Washington Üniversitesi ile Londra’daki Imperial College’dan araştırmacıların çalışması, ABD’de ortalama yaşam süresinin uzamakla birlikte, diğer Batılı ülkelerdeki kadar hızla artmadığını ortaya koydu.

Raporda, dünya sıralamasında 38. durumda olan ABD’de, ortalama yaşam süresinin daha düşük olmasının ülkenin büyüklüğü, ırksal çeşitliliği ya da ekonomik koşullarıyla açıklanamayacağı belirtilmekte. Raporun yazarları, ABD ile diğer ülkeler arasındaki yaşam süresi farkının, yüksek orandaki obezite, sigara alışkanlığı ve diğer önlenebilir risk unsurlarından kaynaklandığını vurguluyorlar.

Washington Üniversitesi Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirmesi Enstitüsü’nden Prof. Ali Mokdad, “Ortalama yaşam süremizin diğer ülkelerden daha düşük çıkması şaşırtmadı bizi. Bizi asıl hayrete düşüren, daha da geriliyor olmamız. Avustralya’ya bakın örneğin. Orası da bir göçmenler ülkesi. Orası da görece genç bir ülke. Orada da benzer sosyo ekonomik özellikler var. Orada da obezite sorunu var ama, Avustralya, ortalama yaşam süresini geliştirmeye devam etti ve hala dünyanın en sağlıklı ülkelerinden biri.” dedi.

Amerika bu riskler karşısında ne yapmalı?

Prof. Mokdad, ABD’de her 5 kişiden birinin sigara yüzünden öldüğünü ama Amerikan yönetiminin, sigara reklamlarını sınırlama ve kamu alanlarında sigara içilmesini engelleme konularında Avustralya kadar sert adımlar atmadığını vurguluyor.

Mokdad, Avustralya’da, sağlık eğitimine ve sorunların erken tedavisine yardımcı olan temel sağlık hizmetlerine daha fazla ağırlık verilmesini; trafik kazalarının sayıca azaltılmasını övüyor.

Prof. Mokdad, yüksek tansiyonun her 6 kişiden birinde ölüme yol açtığını hatırlatarak besinlerdeki tuz miktarının azaltılmasıyla yılda 100 bin kişinin hayatının kurtarılabileceğini söyledi.

Amerika’nın bir başka önemli sorunu da, her üç yetişkinden birinin obez olması. OECD sayılarına göre, ABD’deki obezite oranı, Japonya gibi yaşam süresinin uzun olduğu ülkelere kıyasla, on kat kadar fazla.

Ancak ABD geniş bir ülke ve Mississippi eyaletindeki bazı bölgelerde ortalama erkek yaşamı 67 yıl ile Filipinler’in gerisinde kalırken, Florida’da kadınlar, ortalama yaşam süresi bakımından birinci sırada yer alan Japonlar kadar uzun yaşıyor.

İngiltere’deki Sheffield Üniversitesi İnsan Coğrafyası Profesörü Danny Dorling, Amerika ve bir ölçüde İngiltere’deki insanların niçin daha az yaşadıklarını açıklamak için bu tür eşitsizliklere bakılması gerektiğini kaydediyor; ulusal zenginliğin daha eşit şekilde paylaştırılmasının herkesin yaşam süresini uzatabileceğini söylüyor.

Prof. Dorling, “Amerikan sisteminde olduğu gini, sağlık harcamaları daha çok, zaten sağlıkları en iyi durumda olan insanlara yönelikse, bu bir etki yaratmaz. Eşitliğin az olduğu varlıklı bir ülkede, daha fazla sayıda doktor estetik cerrahi üzerinde çalışıyor; daha fazla diş hekimi kötü dişleri tedavi edeceğine diş beyazlatma işine odaklanıyor.” dedi.

Prof. Dorling, İngiltere’de de, 1970’lerden bu yana yaşanan gelir eşitsizliğinin, İngiltere’yi Avrupa’daki ortalama yaşam süresi sıralamasında gerilere ittiğini belirtiyor.