AMERİKA BÜLTENİ (11 Ekim 2011)
Dede Korkut hikayelerinin, kuru toprak üzerine yaptığı köprüden geçenden 20 akçe, geçmeyenden döve döve 40 akçe almasıyla meşhur efsane karakteri Deli Dumrul, bugünlerde ABD’yi dolaşsa, pek de yabancılık hissetmezdi herhalde. ABD çapında birçok eyalet, artık sadece Interstate otoyolları değil, eyalet içi lokal yolları da paralı yapan yasaları art arda kabul ediyor. Ya da halen paralı olan köprü, otoyol ya da tünel geçişlerine büyük oranda zamlar yapıyor.
ABD Başkanı Barack Obama’nın Kongre’ye sunduğu istihdam yaratma planının önemli bir kısmı otoyol, köprü ve tünellerin yeniden inşası ya da bakımı için kaynak yaratmayı hedefliyor. Ancak, planın Cumhuriyetçi Kongre’den geçmesinin imkansıza yakın görüntüsü, eyaletleri, ulaşım altyapısının bakımı ve yenilenmesi için ‘Deli Dumrul’ yöntemiyle kaynak yaratmaya sevkediyor.
İşte ABD genelinde bu konuda son zamanlarda başvurulan bazı uygulamalar:
California ve Washington eyaletleri paralı ‘’high-occcupancy toll (HOT)’’ şeritleri oluşturarak, bu şeritlerde, trafiğin yoğunluğuna göre yükselip azalan ücret tarifesi uygulamaya koydular. Texas eyaleti ise, eyaletin idari bölge (county) idareleri ve belediyelerine yol ve köprüleri ücretlendirme yetkisi verdi. Indiana eyaleti de ‘yol ücretlendirme’ için eyalet kongresi izni şartını kaldırdı.
Maryland eyaleti, bazı otoyol, köprü ve tünel ücretlerini bu yıl sona kadar iki katı artırarak, yaşlanan yol köprü ve tünellerin bakımı için kaynak oluşturmaya çalışacak.
I-95’in Virginia kısmı paralı yol haline geliyor
Virginia Valisi Bob McDonell, Doğu yakasını kuzey –güney istikametinde boydan boya geçen ünlü I-95 otoyolunun Virginia’dan geçen kısmını paralı yol haline getirmek için Federal Ulaşım İdaresinden gerekli izni aldıklarını açıkladı. Eyalet, oldukça yoğun otoyolundan yılda 250 milyon dolar gelir elde etmeyi hesaplıyor.
New York ve New Jersey ise yakın zaman önce iki eyalet arasındaki köprü, tünel ve otoyolları kullanan E-ZPass’li sürücülerin 1,5 dolar ve normal sürücülerin 2 dolar fazladan ödemesi konusunda anlaştı.
Georgia eyaleti, kısa süre önce Interstate 85 otoyolunun Atlanta banliyölerinden geçen kısımlarını paralı yol haline getirdi.
New York – Washington DC arasındaki en önemli köprü olan Chesapeake Bay Bridge’te geçiş ücreti 2,5 dolardan 4 dolara çıkarılırken, New York – New Jersey arasındaki köprü ve tünel geçişleri de 8 dolardan 12 dolara çıkarıldı.
İşte ABD’nin en Deli Dumrul eyaletleri
Texas toplam 51 paralı otoyol, köprü ve tünelle ülkenin en ‘Deli Dumrul’ eyaleti. Texas’ı 40 paralı geçişle New Jersey takip ediyor. New York 37, Florida 34 ve California 18 paralı geçişle 3,4 ve beşinci sırada yer alıyor.
Arizona, Arkansas, Hawaii, Idaho, Iowa, Mississippi, Montana, New Mexico, North Dakota, South Dakota, Tennessee, Wisconsin ve Wyoming eyaletleri ise, tamamı bedava yollarıyla şoförün dostu eyaletler.