Skip to content
Menu

Kongre SOPA’sına ağır tepki: Wikipedia Çarşamba günü kararacak

AMERİKA BÜLTENİ (16 Ocak 2012- 20:25)

Öğrenciler, akademisyenler, gazeteciler, araştırmacılar, meraklılar, acil araştırmalarınız varsa acele edin. Salı gece yarısından itibaren Wikipedia 24 saatliğine kararacak.

ABD Kongresine sunulan ve sözde internet korsanlığını engellemeyi hedefleyen ancak internet üzerinde ağır bir tekel ve sansür oluşturacak iki yasa tasarısı, Temsilciler Meclisine sunulan SOPA (Stop Online Piracy Act) ve Senato’ya sunulan PIPA (Protect IP Act) yasa tasarılarına karşı tarihte benzeri görülmemiş bir eylem gerçekleşiyor. Bazı internet siteleri yasa tasarısını protesto etmek için Çarşamba günü greve giderek kararacak. Beyaz Saray da protestocu internet sitelerine katılarak yasa tasarılarının telif hakkı ihlallerini engellemekten çok sansürü artırmaya yarayacağına dikkat çekti. Wikipedia kurucusu Jimmy Wales, Pazartesi günü Twitter’da yazdığı mesajlarda, ‘’Öğrenciler dikkat! Ödevlerinizi erkenden yapın. Wikipedia Çarşamba günü berbat yasaları protesto edecek’’ diye yazdı.

İnsanlık tarihinin en büyük ansiklopedisine dönüşen Wikipedia’nın aylık 460 milyon tekil ziyaretçisi var. Wales, şimdilik ‘karartma eylemini’ sadece Amerikalı kullanıcılar için düşündüklerini, ancak dünyanın her yerinden İngilizce versiyona karartma ihtimalini tartışmaya devam ettiklerini kaydetti.

Mozilla‘nın yanı sıra, sosyal haber sitesi Reddit, teknoloji ve kültür blogu Boing Boing de Çarşamba günü tam gün kararma kararı aldı. WordPress ise kullanıcılarını Çarşamba günü sitelerine ‘banner’ asmaları için ‘widget’ desteği veriyor.  Facebook, Twitter ve Google ise bu konuda henüz karar vermiş değil.

Cumartesi günü Obama yönetiminin yasaya karşı olduğunu açıklamasından hemen sonra medya baronu Rupert Murdoch, Twitter’a geri dönerek Obama ve Google’a saldırıya geçti. Murdoch, Obama’yı Silikon Vadisindeki teknoloji endüstrisine teslim olmakla suçladı. Yasa tasarısına karşı kurulan NetCoalition adlı lobi grubunda, Google, Yahoo, eBay, amazon, Paypal, gibi internet devleri de yer alıyor.

 

Hollywood ve müzik şirketlerinin çıkması için uğraş verdikleri SOPA ve PIPA tasarıları eğer Kongre’de kabul edilip yasalaşırsa ne olacak?

 

SOPA ve PIPA, Facebook, Twitter, Google Plus gibi ağlar da dahil internet sitelerini, yorumları ve mesajları yayınlamadan önce kontrol etmek zorunda bırakacak. Tıkladığınızda Facebook’unuzu Twitter’ınızı güncelleme dönemi sona erebilir. Bu da sosyal medyayı bitirir.

 

Tasarı, bütün internet arama motorlarını, ISP’leri ve sosyal ağları, bünyelerindeki bütün aktif linkleri kontrol etmeye mecbur ediyor. Yasal sahiplerinden izin alınmamış müzik, video barındıran sitelere yönelik link barındıran arama motorları, sosyal ağlar kapatılabilecek.

 

İnternet sektöründe yeni kurulan ve büyümeye çalışan hiçbir site yatırımı, içeriğinin yasallık gereğini yerine getirecek maddi güce sahip olamayacağı için, internetin en büyük enerji kaynağı olan ‘başlangıç yatırımları’ duracak. İnternette gelişime büyük darbe vurulacak.

 

Telif hakkı sahibi şirketlere büyük yetkiler veren yasa tasarıları, onların karşısındaki sitelere hiçbir yasal koruma zırhı getirmiyor. Bu da internete yatırımı nerdeyse çok büyük bazı şirketler dışında anlamsız hale getirecek.

 

Kendi sitesi içindeki belki de farkında olmayacağı bir ihlalden dolayı bütün sitesini kapatma tehdidi altında kalabilir. Telif hakkı sahibi şirketlerin bu talepte bulunması için az bir delille iddiada bulunması yeter.