AMERİKA BÜLTENİ (26 Haziran 2018)
Malezya’da iktidarı geçtiğimiz ay kaybeden başbakan Najib Rezak’ın yolsuzlukları hakkında başlatılan soruşturma eşi Rosmah Mansor’un dudak uçuklatan mücevher ve lüks aksesuar koleksiyonuna da uzandı. 66 yaşındaki eski First Lady’nin, dünyanın en büyük pembe pırlanta koleksiyonlarından birine sahip olduğu ortaya çıktı. Resmi raporlara göre bunlardan sadece birinin değeri 27 milyon dolar. Koleksiyonun toplam değerinin ise 350 milyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor.
İktidarda kaldığı 9 yılda yıllık maaşı 80 bin dolar olan Najib’in çalışmayan eşinin bir diğer dikkat çekici koleksiyonu ise pahalı lüks çantalar. Najib’in evine Mayıs ayında yapılan polsi baskınında, her biri binlerce dolar değerinde 284 lüks kadın çantası da ele geçirilmişti. Polisin, bazıları hala orijinal paketinden açılmamış çantaların değeri hakkındaki hesaplaması sürüyor. Baskında, diğer bir çok lüks malvarlığının yanı sıra, çantalara sıkıştırılmış halde 28 milyon dolar nakit para ele geçirilmişti.
Seçimden hemen sonra ülkeden ayrılmak isterken havaalanından geri çevrilen Najib ve eşine yurt dışına çıkış yasağı konmuştu.
Halkın parası ile lüks alışverişi
Soruşturmaya göre First Lady ve çocuklarının servet ve lüks harcamalarının asıl kaynağı ise çoğunlukla kısaca 1MDB diye anılan ‘’1Malaysia Development Berhad’’ adlı devlet fonu. Malezyanın uzun vadeli kalkınma projelerini gerçekleştirmek ve ülkeye doğrudan yabancı yatırımı teşvik için kurulan fonun başkanlığını ise Başbakan Najib yapıyordu. Fona ait 7,5 milyar dolar kayıp. Najib iktidarda olduğunda fonun uğradığı zararlar ve yolsuzluk iddiaları hakkında bir soruşturma yapılmış ancak Adalet Bakanlığı bir suç tespit edilmediği gerekçesi ile Najib ve yönetim heyetinin beraatine karar vermişti.
Adeta ailenin kasasına dönüşen 1MDB’nin yanı sıra ülkenin önemli işadamlarından alınan pahalı hediyeler ve rüşvetler de bir başka kaynak.
Rosmah Mansor’un, Başbakan Najib’in 1MDB tarafından ödenen kredi kartıyla, Hawaii’deki Chanel mağazasında 130 bin dolarlık ve Sardinya’daki ünlü mücevher mağazı Grisogono’da 800 bin dolarlık alışveriş yaptığı da belgelendi.
Dudak uçuklatan mal varlığı
Malezya Adalet Bakanlığından medyaya yansıyan bilgilere göre 1MDB fonu kullanılarak elde edilen bazı varlıklar ve yapılan harcamalar şunlar:
New York’ta lüks bir binada teraslı 36 milyon dolarlık daire
Londra’nın lüks bölgesi Belgravia’da 22,3 milyon dolarlık bir ev
Los Angeles’da şöhretlerin yaşadığı Beverly Hills’in ünlü evlerinden biri olan ‘Pyramid House’ adlı 17,5 milyon dolarlık konak
Ünlü mücevher firması Lorraine Schwartz’tan alınmış 27 milyon dolarlık pembe pırlanta
Yine Lorraine Schwartz markalı, 27 pırlanta taştan oluşan 1,3 milyon dolarlık bilezik ve kolye
Fiyatları 5000 dolar ile yüzbinlerce dolar arasında değişen 284 lüks kadın el çantası
ABD Adalet Bakanlığı, ABD’deki mal varlıkları için dava açtı
Öte yandan 1MDB skandalı soruşturması İsviçre, Singapur ve ABD’ye de sıçradı. 1MDB kaynaklı yolsuzluk paralarıya ABD’den de mal varlıkları edinildiği gerekçesiyle ABD Adalet Bakanlığı da bir süredir soruşturma yürütüyordu. ABD Adalet Bakanlığı bu soruşturma kapsamında, ülkedeki, bu soruşturmaya konu 2 milyar dolarlık mal varlığına el koymak için dava açtı. Bu mal varlıkları arasında bir özel uçak, ABD’nin her iki okyanus kıyısında ultra lüks evler ile First Lady’nin oğluna ait film yapım şirketi de var. Davanın şimdilik sadece mal varlıklarına el konulmasını içerdiği kişileri kapsamadığı öğrenilirken, kişilerin de ileriki aşamalarda soruşturmaya konu olabileceği kaydedildi. ABD Adalet Bakanlığının soruşturmasında en önemli hedef ise, yarı zamanlı ABD’de yaşayan ve 1MDB skandalının göbeğinde yer alan Malezyalı finans yatırımcısı Jho Low. Malezya First Lady’sinin geçen yıl ABD’de bir lobi şirketiyle anlaşarak ABD’nin 1MDB soruşturmasını durdurmaya çalıştığı da medyaya yansıyan bir başka bilgi.
Najib’in başbakan olarak 2010’da ABD’ye ilk gezisi sırasında, Low, New York Times gazetesine, First Lady Rosmah Mansor için 100 bin dolar değerinde tam sayfa ‘Hoşgeldin’ ilanı vermiş ve ilanda First Lady’i övmüştü. Holywood yıldızlarıyla tanışmak, arkadaş olmak isteyen First Lady’i, New York St Regis Hotel’de aralarında Robert de Niro ve Jamie Foxx gibi isimlerin de olduğu ünlülerle bir partide buluşturmuştu.
Lüks yaşam gerçeklerden kopardı
Malezya basını, ortaya çıkan lüks ve harcamalardan sonra eski first lady Rosmah Mansor’u Filipinler’in lüks ayakkabı koleksiyonu ile hafızalarda yer eden eski first lady’si Imelda Marcos ile Zimbabwe’nin yine şatafat ve lüks düşkünü eski first lady’si Grace Mugabe’ye benzetiyor. Yorumlarda eski Başbakan Najib’i yolsuzluk bataklığına sürükleyen temel itkinin de Rosmah Mansor’un lüks düşkünlüğü olduğuna vurgu yapılıyor. Najib’in bir çok politik ve ekonomik kararının arkasındaki asıl etkili gücün, Başbakanlıkta kendisine bir ofis yaptıran Mansor olduğu belirtiliyor. Yolsuzluk skandalının ilk patladığı 2016 yılında Najib’in istifa etmek istediği ancak first lady’nın, onu ”Bu Allah’ın bir imtihanı. Dik dur” diyerek istifadan vazgeçirdiği ve soruşturmaları engellemeye yönelttiği de Wall Street Journal gazetesinin aileye yakın kaynaklardan edindiği bir başka bilgi.
Geçtiğimiz günlerde Malezya Yolsuzlukla Mücadele Komisyonuna 5 saat süreyle ifade veren Rosmah Mansor, iktidarda olduğu dönemde ‘lüks harcama’ eleştirilerine tepki göstermişti. 2013’te yayınlanan biyografisinde, ‘’Kendi paramla kendime biraz takı ve elbise aldım. Bunda ne sorun var anlamıyorum’’ diye konuşmuştu. Mansor, bir defasında yeni vergilerin Malezya halkını zorladığı tepkisi yükseldiğinde, kamuoyunun tepkisine katıldığını göstermek için, ‘’halkımız haklı, verginin artmasıyla her bir kuaför seansımın fiyatı da 400 dolara yükseldi’’ diye konuşunca tepkileri üzerine çekmişti. Çünkü 400 dolar birçok Malezyalının bir aylık maaşına denk geliyordu. Bu konuşması, Mansor’un içinde yaşadığı lüks yaşamın etkisiyle Malezyalıların günlük yaşam gerçeklerinden nasıl koptuğunun göstergesi kabul edilmişti.
İtirafçı işadamı: Elde ettiğim kârı paylaştım
İtirafçı olan bir işadamı, her yıl yenilenen hizmet ihalelerinin devamının first lady’e bağlı olması nedeniyle sıkça hediye aldığını belirtti. Aynı işadamı, lüks çanta koleksiyonundaki her biri onbinlerce dolar değerindeki Hermès Birkin marka bazı çantaları kendisinin satın aldığını da ifade tti. Bir başka itirafçı işadamı ise, devlete ait şirketlerden mülk satın alarak yine devlete ait başka kurumlara daha yüksek fiyata sattığını ve bu ticaretten elde ettiği karı da First Lady ile paylaştığını itiraf etti. First Lady’nin büyücülere, büyülerle bir takım sonuçlar elde etmeye büyük merakı olduğu da Malezya basınına yansıyan bir başka iddia. Bir Çin petrol şirketinin de bir boru hattı ihalesi karşılığında aileye 2,76 milyar dolar fazladan ödeme yaptığı da soruşturma kapsamında.
AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz