AMERİKA BÜLTENİ (17 Kasım 2018)
Amerikan futbolu tutkunlarının ve üniversite elitlerinin gözü bugün Boston’da olacak. Amerikan kolej futbolunun en büyük rekabetlerinden birinin tarafları olan Harvard ve Yale Üniversitesi Amerikan futbolu takımları, 135’nci kez karşı karşıya gelecekler. Amerikan spor ve sosyal kültüründe ‘The Game’ olarak adlandırılan Harvard Crimson – Yale Bulldogs maçı yerel saatle 14:30’da Boston’da Fenway Park stadyumunda başlayacak.
Ivy League nedir?
‘The Game’, her yıl ‘Ivy League’in en önemli maçı. ABD’nin kuzey doğusunda yer alan 8 özel eğitim kurumu, Brown, Columbia, Cornell, Dartmouth, Harvard, UPenn, Princeton ve Yale üniversitelerinin Amerikan futbol takımlarının yer aldığı Amerikan kolej futbolu ligi konferansına ‘Ivy League (Sarmaşık Ligi)’ deniyor. Bu üniversiteler, biri hariç (Cornell 1865’te kuruldu), ABD’nin bağımsız devlet olarak kuruluşundan önceki kolonyal dönemde kuruldular. ABD’de kolonyal dönemde kurulmuş 9 üniversiteden yedisi Ivy League üyesi. Ivy League üyesi olmayan diğer iki kolonyal dönem üniversitesi Rutgers ve William&Mary College.
Ivy League konferansı, Amerikan Kolej Futbolu Ligi NCAA bünyesinde 1954 yılında kuruldu. Ligde oynayan takımların bağlı olduğu üniversitelerin ülkenin en seçkin eğitim kurumları olması nedeniyle Ivy League tabiri sporun da dışına taşarak, ‘akademik üstünlüğü, okula kabul alma zorluğunu ve sosyal elitizmi’ ima eden bir terime dönüştü.
Ivy League takımları, kolej futbolu ligi NCAA’da play-off sezonuna kalamıyor. Bu nedenle Harvard – Yale maçı 1900’den beri her iki okul için de sezonun son maçı. Aslında her iki üniversitede okuyanlar ve mezunları için de sezonun en önemli maçı. Bu özelliği nedeniyle ‘The Game’ uzun yıllar Ivy League’in şampiyonluk maçı gibi de görüldü.
İki takım ilk kez 1865 yılında karşı karşıya geldiler. O karşılaşmanın, Amerikan futbolu tarihinde elle topun taşınması kuralının uygulandığı ikinci maç olması, Harvard – Yale rekabetinin Amerikan futbolu tarihindeki yerini göstermesi açısından önemli. Yine iki takımın 1920 yılındaki karşılaşması, Amerika’da 80 binden fazla seyircinin izlediği ilk maç olarak Amerikan spor tarihine geçti. The Game’in tribün seyirci ortalaması ise 55 bin.
‘Springfield Katliamı’
Henüz futbolcuların koruyucu ekipmanlar giymeden oynandığı dönemde 1894 yılındaki Harvard Yale maçında sertlikler yüzünden çok sayıda oyuncu hastanelik olacak şekilde yaralandı. New York Times ertesi günkü nüshasında o maçı, ‘’Son 12 yılda Fransa’daki düellolarda yaralanan kadar insan bir futbol maçında yaralandı’’ başlığıyla verdi. Bugün ‘Springfield Massacre (Springfield Katliamı)’ olarak anılan maç sonrası her iki üniversite arasındaki bütün spor müsabakaları 2 yıl süreyle askıya alınmıştı.
En tarihi maçın 50’nci yıldönümü
Son üç yıldır Ivy League ‘El Classico’sunu kazanan, ligin de şampiyonluğunu kazanan veya kazanacak takım oluyordu. Ancak bu yıl iki iki takımın da böyle bir şansı yok. Tamamen ezeli rekabetim getirdiği ‘üniversite gururu’ için oynayacaklar. Fakat bu yıl ki maçı tarihi yapan şey ise The Game tarihinin hatta Amerikan kolej futbolu tarihinin en unutulmaz maçı olarak anılan 1968 Harvard – Yale maçının 50’nci yıldönümü olması. İki takımın da yenilgisiz geldikleri maç müthiş bir çekişmeye sahne olmuş, karanlığın çökmesi nedeniyle 29-29 sona ermişti. Harvard Crimson gazetesinin ertesi günkü, ”Harvard Yale’i yendi: 29-29” manşeti Amerikan popüler kültürünün en unutulmaz cümlelerinden birine dönüşecekti. Harvard’ın 1968 takımının, aralarında aktör Tommy Lee Jones’un da olduğu 65 oyuncusu da bugün tribünde yerlerini alarak takımlarına destek verecek.
Rekabeti kıskanan MIT’in sabotajları
The Game tarihinin en renkli anlarından bazıları ise Ivy Leauge’de yer almayan ve kısaca MIT olarak bilinen Massachusetts Institute of Technology’nin ‘The Game’ yönelik sabotajlar düzenlediği yıllara ait. MIT öğrencileri, değişik yıllarda The Game sırasında sahaya MIT yazısı çıkarmaya çalıştılar. 1948 ve 1978’deki çabaları başarısızlıkla sonuçlandı. 1982’de ise başardılar. Sahaya önceden gizledikleri MIT yazılı dev balon, maçın ikinci çeyreğinde şişmeye başladı ve sahanın üzerinde tamamen şiştikten sonra patladı. İçindeki talk pudra sahaya ve tribünlere yayıldı. Maç bir süre durdu.
MIT öğrencileri, 1990 yılındaki sabotajlarında da başarılı oldular. Yale’in ‘saha golü’ atmaya hazırlandığı sırada kale direklerinin arkasına sakladıkları roket havalandı ve üzerinde MIT yazan pankartı açtı. Boston Herald gazetesinin ertesi günkü manşeti, “MIT 1 — Harvard–Yale 0; Tekno-Sabotajcılar Şovu Çaldı” şeklindeydi.
2006 yılında ise MIT öğrencileri, Harvad Stadyumunun skor tabelasında yer alan Harvard armasındaki üniversitenin ‘VE-Rİ-TAS (Hakikat)’ şeklindeki sloganını, ‘HU-GE-EGO (Dev Ego)’ şeklinde hacklediler.
‘Harvard – Yale’ ile ‘Yale – Harvard’ arasındaki fark
Ezeli rekabetin sembollerinden biri de The Game’in adının yazılış şeklindeki tartışma. New England’ın kuzey kesimlerinde ve Massachusetts eyaletinde ‘Yale – Harvard maçı’ derseniz kınanma veya düzeltilme olasılığınız yüksek. New England’ın güneyinde özellikle de Connecticut eyaletinde ‘Harvard – Yale’ şeklinde söylerseniz yine başınıza aynı şey gelir.
Her alanda rekabet
Harvard Yale rekabeti, Amerikan futbolu ile sınırlı kalmadı. İki üniversite spordan kültüre, bilimden politikaya kadar birçok alanda rekabet halinde. Her hangi bir spor dalında ABD çapında birinci olduklarında, kazandıkları birincilikten çok birinciliği rakibe kaptırmamış olmaya seviniyorlar.
Harvard ve Yale arasındaki rekabetlerin en ilginçlerinden biri ise en fazla ABD Başkanı çıkarma rekabeti.
AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz