AMERİKA BÜLTENİ (9 Eylül 2011) ABD Başkanı Barack Obama, Perşembe akşamı Kongre’nin ortak oturumunda yeni istihdam yaratma amaçlı 447 milyar dolarlık paketi açıklarken, Cumhuriyetçi Partililere karşı bugüne kadarki en sert üslubunu kullandı. Cumhuriyetçilerin sıralarına bakarak defalarca ‘’Bu paketi derhal geçirin’’ uyarısında bulunan Obama, bir süredir partizan ayrışma nedeniyle yasa tasarılarının geçemez olduğu Kongre üyelerine ‘bu politik sirke artık son verin’ diye seslendi. Birçok siyasi analist, Kongre’den Obama’nın yüksek profilli ve yüksek riskli bu konuşmasını, 2012 başkanlık seçim kampanyasının startı olarak görüyor. Obama bugün Virginia’nın başkenti Richmond’a, haftasonunda 11 Eylül’ün anma törenlerine katıldıktan sonra Salı günü de Ohio eyaletinin başkenti Columbus’a giderek, istihdam paketini halka anlatarak Kongre’ye baskı yapmalarını isteyecek.
Halen yüzde 9,1 gibi oldukça yüksek bir seviyedeki işsizliği azaltmayı hedefleyen istihdam yaratma paketi, Obama’nın 2012 seçimleri öncesinde muhtemel bir resesyonu önleme, ekonomiyi canlandırma ve böylece tekrar seçilme olasılığını artırmak için yaptığı kritik bir hamle olarak gösteriliyor. Nitekim Beyaz Saray’ın kendi ekonomistleri, işssizlik oranının bugünkü yüzde 9,1’lik seviyesinden 2012 seçim günlerinde yüzde 8,2 seviyesine gerileyeceği öngörüsünde bulunuyor. Ancak yüzde 8,2 seviyesine gerilese bile yine de 1940’dan beri bir başkanlık seçim dönemindeki en yüksek işsizlik oranı olacak.
Fakat Obama’nın açıkladığı paketin Temsilciler Meclisinde yoğun bir Cumhuriyetçi muhalefetle karşılaşmasına kesin gözüyle bakılıyor. Çalışanların vergilerini indiren, işsizlik sigortasının süresini uzatan, okulları, otoyolları yenilemeyi hedefleyen, ve öğretmenleri okullarda tutmayı amaçlayan bu paketin reddedilmesi halinde, Obama, 2012 seçimlerinde Cumhuriyetçi Kongre’yi halka şikayet etme, ‘’yolumuzu Cumhuriyetçiler tıkıyor’’ deme fırsatına sahip olacak. Obama’nın 40 dakikalık konuşması boyunca “pass this jobs bill” ya da “pass it right away” ifadelerini tam 16 kez kullanması dikkat çekti.
İstihdam paketi neler içeriyor?
Obama’nın 447 milyar dolarlık planın yarısını çalışanlar için gelecek yıl gelir vergisinin yarı yarıya indirilmesi ve işverenlerin vergi oranlarının azaltılmasını kapsayan 245 milyar dolarlık vergi indirimi oluşturuyor. Obama, bu vergi indirimleriyle, paketin Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Temsilciler Meclisinden geçme ihtimalini artırmayı hedefliyor.
447 milyar dolarlık istihdam planı ayrıca, işsizlik sigortası kaynaklarının 62 milyar dolar artırılarak, işsizlik sigortası ödemelerini 2012 yılına kadar uzatılması hedefleniyor. Okul, otoyol, köprü ve demiryolları gibi altyapıların yenilenmesi için 105 milyar dolarlık kaynak yaratılıyor. Yerel yönetimlere ise, öğretmen, polis memuru ve itfaiyecileri işlerinden çıkarmamaları için 35 milyar dolarlık yardım sağlanacak.
Plan, 6 aydan uzun süredir iş arayanlara istihdam sağlayan şirketlere 4.000 dolar vergi indirimi sağlanmasını, eski askerlere işverenlere de ekstra vergi indirimi verilmesini içeriyor. Plan çerçevesinde bir çalışan ailesi 1.500 dolar vergi indirimi alacak.
Cumhuriyetçilerin tepkileri
Obama’nın konuşmasından sonra Cumhuriyetçi Parti adına resmi açıklama yapılmadı. Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner, bunu, Obama’nın konuşmasından sonra NFL sezonunun ilk maçının canlı yayının başlaması nedeniyle Amerikalıların konuşmayı izlemeyeceğine bağladı. Bunun yerine bazı bireysel gçrüş açıklamalar yapılırken, partideki başkan adaylığı yarışına katılan isimler, Obama’ya tepki yağdırmakta gecikmedi.
California milletvekili Darrell Issa, Obama’nın istihdam paketini ‘son of stimulus (2009’da çıkarılan ekonomiyi canlandırma paketinin oğlu)’ olarak nitelendirdi. Senato Cumhuriyetçilerinin iki numaralı ismi Arizona senatörü Jon Kyl ise, ‘’Başkan, eski ve démodé ne kadar ajanda ve fikir varsa tozunu alıp, taze partizan retorikle paketleyip önümüzde getirdi’’ eleştirisinde bulundu.
Mitt Romney’nin kampanyasının hazırladığı obamaisntworking.com sitesi anında yayınladığı videoda Obama’nıon 447 milyar dolarlık paketi eleştirildi ve ‘’Sayın Başkan 960 gün geç kaldın’’ denildi.
Rick Perry ise, Obama’yı ‘’harcamalar yoluyla ekonomiyi canlandırabileceği yanlış düşüncesini devam ettirmekle’’ eleştirdi.
Pennsylvania eski senatörü Rick Santorum ise, Obama’nın Kongre’de Cumhuriyetçiler hakkındaki ağır imalarına dikkat çekerek, ‘’Sayın Başkan, kendisinin, ‘ülkemiz partimizden de politik kariyerlerimizden de önde gelmeli’ sözlerini unutmuş gibi. Kendisi, Kongre’yi bir araç olarak kullanarak 2012 başkanlık seçim kampanyasını en münasebetsiz şekilde başlatmış oldu’’ dedi.
Newt Gingrich ise, Obama’nın daha Kongre’ye her hangi bir resmi paket tasarısı bile göndermeden, Kongre’ye bunu geçirin diye seslenmesini eleştirdi: ‘’Temsilciler Meclisi Başkanı ile konuştum, henüz onlara resmen ulaşmış bir tasarı yok’’.
Pizza CEO’su Herman Cain ise, ‘’30 ay bunun için mi bekledik?’’ diye sordu.