AMERİKA BÜLTENİ (13 Temmuz 2018)
ABD, FBI ajanı Peter Strzok’u konuşuyor. Temsilciler Meclisi komite oturumunda, Trump hakkındaki FBI soruşturmasının siyasi bir soruşturma olup olmadığı iddiası etrafında ifade veren Strzok ile Cumhuriyetçi milletvekilleri arasındaki gerilim, son yılların en çarpıcı Kongre komitesi sorgusunun oluşmasına neden oldu.
Cumhuriyetçi milletvekillerinin, FBI’ın Trump’a karşı yürüttüğü soruşturmanın ‘politik bir soruşturma’ olduğu iddiasının en güçlü delili olacağına inandıkları FBI karşı istihbarat ajanı Strzok’a yüklenme stratejisi, FBI ajanının beklenmedik sertlikte karşı duruşu ile karşılaştı. Milyonlarca Amerikalı C-Span kanalının canlı yayınladığı oturumda çarpıcı diyaloglara tanık oldu.
Yakın zaman öncesine kadar Federal Soruşturma Bürosu FBI’ın ‘karşı istihbarat dairesi’ müdür yardımcısı olan Strozk, bu dairedeki önemli yetkililerden biri olarak Hillary Clinton’ın bakanlığı döneminde önemli devlet yazışmalarında kişisel internet sunucularının e-maillerini kullanması soruşturmasını yürüttü. Ama onu bugün tartışmaların odağına oturtan ise, Rusya’nın 2016 başkanlık seçimine müdahalesi ile ilgili soruşturmanın başında olması. Strzok FBI’ın en önemli Rusya uzmanlarından biri. Bu uzmanlığı nedeniyle, özel yetkili bağımsız soruşturmacı Robert Mueller’ın yürüttüğü soruşturmada da 2017 yazında bir ay süre ile görev aldı. Ancak Strzok’ın FBI’daki bir meslektaşı ile özel telefon mesajlaşmaları ortaya çıkınca Mueller soruşturma ekibinden ayrıldı.
ABD Adalet Bakanlığı bu mesajlaşmaların kamuoyuna yansıması sonrasında, Strzok ekseninde FBI’ın ve diğer kamu görevlilerinin Trump yönetimine yönelik siyasi saiklerle hareket edip etmedikleri hakkında bir inceleme başlattı. İnceleme raporu Haziran ayında yayınlandıktan sonra, Trump yönetimi bu raporu, kendisi hakkındaki soruşturmanın siyasi olduğu iddiasına temel dayanak yaptı. Adalet Bakanı Jeff Sessions da bu rapora dayanarak, Strzok’un FBI belgelerine ve dosylarına erişim yetkisini kaldırttı.
Strzok’ın skandala neden olan telefon mesajlaşmalarını yaptığı kişi ise FBI’ın hukukçularından Lisa Page. Robert Mueller’ın soruşturma ekibinde de hukukçu olarak görev yaptı. İkili arasındaki mesaj trafiği 15 Ağustos 2015 tarihinde başlıyor ve Trump’ın ABD başkanlığı kazanmasından yaklaşık 20 gün sonra 1 Aralık 2016’da sona eriyor. Kongre İstihbarat Komitesinin talebi üzerine Adalet Bakanlığı bu mesajlaşmaları Adalet Komitesine gönderdi. Strzok bu mesajlaşmaların bazılarında Trump hakkında ‘ahmak’ gibi aşağılayıcı ifadeler kullanıyor. Ancak aynı mesajlaşmalarında Strzok ve Page, Hillary Clinton’ın e-mail skandalı hakkında da bir soruşturma açılması gerektiğini savunuyor.
Robert Mueller, bu mesajlaşmaların varlığını öğrenir öğrenmez Strzok’ı kendi soruşturma ekibinden çıkardı. Ancak Mueller bunu kendi soruşturmasının saygınlığına bir zarar gelmemesi için yaptı. Yoksa Strzok’ın her hangi bir suç işlemediğini düşünüyor.
Nitekim FBI yönetmeliğine göre ajanlar, kurum kimliklerini kullanmadan kişisel yaşamlarında politik düşünceleri hakkında konuşabiliyor. FBI sistemini bilenler, ajanların çoğunun her iki parti lehinde farklı görüşlere sahip olduklarını ancak buna rağmen çoğu soruşturmanın ekip çalışması olması nedeniyle tarafsız yürütüldüğünü aktarıyor.
İkili arasındaki en çarpıcı mesajlaşma ise Page’in 2016 Ağustos ayında, ‘’Trump başkan olmaz, değil mi?’’ sorusuna Strzok’ın, ‘’Hayır, hayır, olmayacak. Buna izin vermeyeceğiz’’ şeklinde yanıt vermesi…
Strzok, Kongre oturumunda bu mesajın, uzun ve yorucu bir günün gecesinde yorgun şekilde özensizce yazıldığını, ve o gün, Trump’ın, Irak’ta yaşamını yitiren Müslüman Amerikalı asker Khan ailesini aşağılamasına duyduğu tepkinin bir ifadesi olarak, Amerikan halkının böylesi birinin ABD başkanlığına izin vermeyeceği ekseninde bir konuşma olduğu şeklinde açıkladı. Strzok, özel yaşamındaki bu fikir beyanının, FBI’daki soruşturmalarına hiçbir etkisinin olmadığını savundu. Strzok siyasi saiklerle hareket etmediğinin en büyük göstergesinin, 2016 Ağustos ayında Rusya’nın Trump’ın kampanyası ile ilişkilerini bilen bir avuç insandan biri olmasına rağmen, Trump’ın seçim kampanyasına ciddi zarar verebilecek ve belki de yenilmesine yol açacak bu soruşturma bilgilerini sızdırmaması olduğunu söyledi. Strzok ayrıca, Page ile aynı mesajlaşma serisinde Hillary Clinton ve Bernie Sanders’a da ağır aşağılama ve eleştirileri olduğunun çok sayıda mesaj olduğunun da altını çizdi.
Kongre yakın tarihinin en sıradışı ‘hearing’i
Temsilciler Meclisi Adalet Komitesi ile Hükümet İşleri Denetleme Komitesinin ortak Storzk ‘hearing‘i yaklaşık 10 saat sürdü. Bu sürede sadece Cumhuriyetçi milletvekilleri ile Strzok arasında sıradışı diyaloglar değil, Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında da zaman zaman sözlü gerginlikler de yaşandı.
Yaşanan tartışma ve itirazlar nedeniyle milletvekillerinin soru sormaya başlaması bile oturum başladıktan 1,5 saat sonra mümkün olabildi.
Normalin çok üzerinde milletvekilinin soru sormak istemesi ve onlara yetecek sandalye olmaması nedeniyle, Kongre çalışanları sıkça isimlik ve mikrofon taşıyarak sorunu çözmek zorunda kaldı.
Komitenin Cumhuriyetçi başkanı Virginia milletvekili Bob Goodlatte, bir ara sinirlenerek, Strzok’u, Kongre’nin faaliyetlerini yapmasını engelleme suçu ile suçlama tehdidinde bile bulundu. Strzok ise, Goodlatte’ye, bir ‘zorunlu celp ile Kongre ifadesine gelmediğini’, oturuma gönüllü geldiğini ve bu nedenle de milletvekillerinin kendisini aşağılayamayacaklarını söyleyerek karşı çıktı.
Evlilik dışı ilişkiyle ilgili iğneleyici soru salonu karıştırdı
Temsilciler Meclisindeki oturum, zaman zaman dinleyenlerin ağzını bırakacak düzeyde kişiselleşti ve özel yaşam konularına girdi. Çünkü FBI ajanı Strzok ile mesajlaştığı FBI hukukçusu Lisa Page’in evlilik dışı bir ilişki yaşadıkları iddiası da ‘mesaj’ skandalının merkezindeki bir başka detay.
Cumhuriyetçi Partili Texas milletvekili Louie Gohmert, Strzok’a yemin altındayken yalan beyan verdiği imasında bulunurken sözü FBI ajanının ‘evlilik dışı ilişkisi’ iddiasına getirdi:
‘’Bu yapmacık gülümsemenle karına çok masum görünürken Lisa Page hakkında ne kadar yalan konuştuğunu merak etmekten kendimi alamıyorum’’.
Bu sözler salonun karışmasına neden oldu. Demokrat milletvekilleri, ‘bu iğrenç bir yaklaşım’, ‘tanığı taciz etmek’ gibi yüksek sesli itirazlarda bulundu. Bir kadın milletvekilinin, meslektaşı Gohmert’e, ‘ilaçlarını almadın galiba’ diye seslendiği duyuldu.
Cumhuriyetçi bir başka milletvekili Darrell Issa da, FBI ajanının Lisa Page ile olan bazı mesajlarını kendisine bazen ikişer kez yüksek sesle okutarak psikolojik baskıyı sürdürdü.
Texas milletvekili John Ratcliffe ise, suçlamalarını yaptıktan sonra, ‘bu tanıkla işim bitti’ diyerek, Strzok’un iddialara yanıtını bile dinlemeden slaondan ayrıldı.
Strzok: ‘Açık ki Trump’ın hayranı değilim’
FBI ajanı Strzok da kendisini aşağılayan, özel yaşamına ilişkin vurgularla sinirlendirmeye çalışan milletvekillerine sert karşılıklar verdi.
Strzok, Trump’a sempati duymadığını itiraf etmekten de çekinmedi; ‘’Açık ki kendisinin bir hayranı değilim’’. Bir insanın politik düşünceleri olmasının onun tarafsız görev yapmasına engel olmayacağını savundu. Cumhuriyetçilerin, FBI’ın saygınlığına ve görevlerine bu şekilde darbe vurmasının ülkeye çok büyük zararı olacağını iddia etti.
Tartışma çok, bilgi az
Kongre yakın tarihinin en ses getiren oturumu ve Trump hakkındaki soruşturma ve Rusya’nın ABD’deki örtülü faaliyetleri hakkında çok şey bilen bir ismin sorgulanmasında çok az yeni bilgi gündeme gelmesi ise, oturumu bu açıdan izleyenleri hayal kırıklığına uğrattı. Strzok, bu çerçevedeki bir çok soruyu, zaman zaman Cumhuriyetçi milletvekillerini çıldırtma pahasına, ‘’Devam etmekte olan bir soruşturmanın içeriğine ilişkin olduğu’’ gerekçesiyle yanıtlamayı reddetti.
Lisa Page de Kongre’de dinlenecek
Öte yandan, Cumhuriyetçilerin, Trump soruşturmasının ‘siyasi’ olduğu propagandasında yüklendikleri temel nokta haline gelen Ajan Strzok’un mesajlaştığı Lisa Page’in de komiteye ifade vereceği açıklandı. Page, Cuma günü yerel saatle 13:30’da oturumda soruları yanıtlayacak. Page’in Kongre sorgusu, 16 Temmuz Pazartesi günü de devam edecek.
AMERİKA BÜLTENİ‘ni Twitter‘dan ve Facebook‘tan takip edebilirsiniz