Skip to content
Menu

Seçiciler Kurulu oyladı: Joe Biden resmen ABD başkanı seçildi

AMERİKA BÜLTENİ (14 Aralık 2020)

50 eyaletten ve federal başkent Washington DC’den 3 Kasım seçim sonucu ile yetki kazanan 538 delegenin oluşturduğu ABD Seçiciler Kurulu (Electoral College), resmi oylamasını 14 Aralık Pazartesi günü yaptı. 50 eyaletin başkentleri ile federal başkent DC’de yapılan oylamalarda bütün delegeler yetkilendirildikleri aday için oy kullandı. Başkanlığı kazanmak için 270 oy almanın yeterli olduğu seçimde 306 oy alan Joe Biden, 232 oyda kalan rakibi Donald Trump karşısında ABD başkanlığına resmen seçildi. Böylece Trump 4 yıl önce kazandığı aynı Seçiciler Kurulu oyu sayısı ile (306-232) bu kez kaybetti.

‘Electoral College’ oyları, ABD Kongresine gönderildikten ve 6 Ocak günü Kongre’de yapılacak sembolik sayımdan sonra resmileşiyor. Joe Biden, 20 Ocak 2021 günü saat öğle 12:00’da ABD başkanlığı yetkisinin sahibi olacak. 

Normal seçimlerde pek fazla dikkat çekmeyen Electoral College seçimi, Trump’ın seçim sonucunu kabul etmemesi nedeniyle bu yıl oldukça ilgi gördü. Bütün gözler seçim sonucunu etkileyen Wisconsin, Michigan, Arizona, Nevada, Georgia ve Pennsylvania eyaletlerinde oldu. Wisconsin’de oy kullanacak ‘seçici delegelerin (elector)’ çoğu, Trump taraftarlarından ölüm tehditleri aldı. Bu nedenle bu yılki electoral college oylamaları geniş güvenlik önlemleri altında yapıldı. ABD’nin eski başkanlarından Bill Clinton ve 2016 başkan adayı eşi Hillary Clinton da, New York eyaletinin 29 seçici delegesi arasında oldukları için oy kullandılar. 

Öte yandan, Bazı tartışmalı eyaletlerde Trump’ın listesindeki seçici delege adayları da kendi eyaletlerinde toplanarak, Trump lehine ‘prosedür oyu kullandılar’. Bu oyların yasal bir geçerliliği bulunmuyor. Ancak, ‘’mahkemelerin seçimi iptal ederek Trump’a başkanlığı vermesi olasılığında kullanılabilmesi’’ gerekçesiyle yapıldı. Trump’ın kampanyası bugüne kadar açtığı 60’dan fazla davayı kaybetti. 9 üyeden 6’sı Cumhuriyetçi başkanlarca seçilmiş isimlerden oluşan (üçünü Trump seçti) ABD Yüksek Mahkemesi de önüne bu konuda gelen iki davayı da gündemine almayı bile oy birliği ile reddetti.

Trump’ın ’ülke genelinde 74 milyon oy almış bir aday seçimi kaybetmiş olamaz’ iddiası dışında, seçim sonucunu etkileyebilecek hiçbir somut delil ortaya konabilmiş değil. Trump’ın rakibi Biden ise seçimde ülke genelinde 81 milyondan fazla oy aldı. Trump, önceki gün attığı bir Tweet ile de ”ABD’de hiçbir başkan adayının, Florida, Iowa ve Ohio eyaletlerini kazandığı halde seçim kaybetmedi’’ iddiasında bulunmuştu. Oysa ki bu da gerçek bir bilgi değil. Son olarak 1960 seçiminde olmak üzere daha önce birkaç kez yaşandı bu. 

ABD Adalet Bakanı William Barr da geçen hafta AP Haber Ajansına yaptığı açıklamada, ‘’FBI ve diğer kurumların, bugüne kadar seçim sonucuna etki edecek bir hile ve usulsüzlük tespit etmediğini’’ belirtmişti. Bakanının bu açıklamasına çok sinirlenen Trump, bugün attığı bir Tweet ile Barr’ın bakanlık görevini gelecek hafta bırakacağını duyurdu. 

Öte yandan Seçiciler Kurulunun Biden’ın seçim zaferini resmileştirmesinin ardından birçok önde gelen Cumhuriyetçi Partili Kongre üyesi ve eyalet yetkilisi de art arda yaptıkları açıklamayla Joe Biden’ı ‘seçilmiş başkan’ olarak gördüklerini duyurdular. Öte yandan Michigan Milletvekili Paul Mitchell ise Pazartesi günü, ”seçmenlerin en kutsal gücü olan oyların bu derece aşağılanması kabul edilemez” diyerek, Cumhuriyetçi Partiden istifa ettiğini duyurdu.

Seçiciler Kurulu sistemi, 1787 yılı yaz aylarında ABD Anayasasını yazan kurul içinde, halkın doğrudan başkan seçmesini isteyenler ile halkın başkan seçmesini tehlikeli bulanlar arasındaki bölünmede bir uzlaşma olarak oluşturuldu. 

Buna göre, Seçiciler Kurulunda, her eyalet ve federal başkent DC, ABD Kongresindeki temsilcisi sayısınca (iki senatör + milletvekili sayısı kadar) seçici delege oyuna sahip. ABD’nin 48 eyaleti, eyaletin bütün seçici delege oyları yetkilerini, o eyalette en fazla oy kullanan başkan adayına veriyor. O adayın listesi ‘Electoral College’ oylamasına katılıyor. Nebraska ve Maine eyaletleri ise, eyalet içindeki seçim bölgelerini kazananlar arasında pay ediyor. 

Uzlaşma ile oluşturulan Seçiciler Kurulu sistemi, ABD’de tam 5 kez, ülke genelinde halkın çoğunluğunun oyunu almayan adayın başkan seçilmesine neden oldu. Halkın çoğunluğunun oyunu almayarak kazanan son başkan 2016 seçiminde Donald Trump olmuştu. Hillary Clinton karşısında 3 milyon oy daha az almasına rağmen Trump, Seçiciler Kurulunda 270’i geçtiği için başkan seçilmişti.